آیا منظومه شمسی یک سیاره از دست داده است؟

امروزه منظومه شمسی چهار سیاره درونی سنگی (عطارد، زهره، زمین و مریخ)، یک کمربند سیارکی، چهار سیاره بیرونی گازی (مشتری، زحل، اورانوس و نپتون)، و یک حلقه از خرده‌های سنگ و گاز منجمدشده به نام «کمربند کایپر» دارد. با این وجود، این منظومه شمسی آن چیزی نیست که از ابتدا وجود داشته است.

اخیرا ستاره‌شناسان که در حال شبیه‌سازی شکل‌گیری منظومه شمسی از طریق مدل‌های ریاضی بودند، کشف جالبی کردند. آنها فهمیدند که سیارات بیرونی روزگاری بسیار دورتر از خورشید قرار داشتند. این به این دلیل است که خورشید بسیار داغ است، و گرمای شدید آن یخ‌ها را ذوب می‌کند و گازهای فرّار را در نواحی داخلی منظومه شمسی از بین می‌برد.

این در جایی است که ایجاد یک سیاره غول پیکر نیاز به مقدار زیادی یخ و گاز مانند هیدروژن و هلیوم نیاز دارد. این عناصر در نزدیکی خورشید یافت نمی‌شوند، و این امر به خصوص درباره زمانی صدق می‌کند که ستاره مرکز منظومه ما بسیار داغ‌تر و دمدمی‌مزاج‌تر از امروز بود.

بنابراین سیارات غول‌پیکر در فاصله‌ای بسیار دورتر از خورشید شکل گرفتند، یعنی جایی که ذخایر غنی موادی وجود داشت که سیارات می‌توانستند آنها را ببلعند و از آنها برای بزرگ شدن استفاده کنند. و این چیزی است که مدل ریاضی ستاره‌شناسان به آنها نشان داد. اما سیارات غول‌پیکر چگونه به موقعیت فعلی خود مهاجرت کردند؟

به گفته دانشمندان، این قضیه به احتمال زیاد به کمک یک سیاره پنجم روی داده است. این سیاره مثل باقی برادر و خواهرهایش در فاصله‌ای دور از خورشید شکل گرفت و رشد کرد، اما از آنجایی که در منظومه بیرونی فضای کافی برای این تعداد سیاره وجود نداشت، آنها مدام به هم نزدیک‌تر شدند و مدارهایشان با هم تداخل کرد.

در نهایت، پس از صد هزار سال یا بیشتر، اوضاع به نقطه بحرانی رسید، و یکی از سیارات بیرونی ناپایدار شد، و مدار آن به طور اساسی تغییر کرد. این سیاره در نهایت به طور کلی از منظومه شمسی به بیرون پرتاب شد.

نیرویی که بیرون انداختن سیاره پنجم از منظومه شمسی مصرف شد را چهار سیاره بزرگ دیگر تامین کردند، و بدین ترتیب به درون منظومه شمسی و نزدیکی خورشید رانده شدند. سیاره پنجم تا ابد در فضای بیناستاره‌ای سفر خواهد کرد.