هر فرصتی برای برقراری صلح در هر جنگی خبری خوشحال کننده است. یمن هم از این قاعده مستثنی نیست. آیا فرصتی که انتظارش را می‌کشیدیم فرا رسیده است؟
تلاش‌های صلح میان طرف‌های درگیر در یمن از جمله با حوثی‌ها، اقدام جدیدی نیست. این بار هم به دلیل حملات هواپیماهای بدون سرنشین علیه پادشاهی سعودی حاصل نشده است. پیش از این در اوت 2016 چنین کوشش‌هایی با حضور حوثی‌ها صورت گرفته بود.
مشکل آن جاست كه تیم مذاکره کننده حوثی‌ها مثل همیشه، بعد از انجام گفت‌و‌گوهای فشرده صلح در ریاض و بازگشت به صعده، با تغییر نظر کادر رهبری خود رو به رو می‌شود. از این منظر، گروه «انصار الله» یمن، نسخه‌ای شبیه «حزب الله» لبنان بوده و بدون اجازه تهران، حتی نمی‌تواند یک گام به جلو بردارد.
کسانی که منکر سیطره ایران بر حوثی‌ها می‌شوند و یا چنین نفوذی را صرفا معنوی می‌پندارند، واقع‌بین نیستند، زیرا افزون بر وابستگی ایدئولوژیک و سرسپردگی به ولی فقیه در تهران، ماشین نظامی حوثی‌ها در یمن نیز توسط ایران اداره می‌شود. کارشناسان و دست‌اندرکاران حاضر در یمن همگی از نیروهای حزب‌الله هستند و بر این اساس حوثی‌ها به خودی خود، اراده تصمیم‌گیری درباره جنگ یا صلح را ندارند.
بنا بر این چرا حوثی‌ها باید به دنبال مصالحه باشند در حالی که تهران به دنبال افزایش سطح تنش‌ها در منطقه است؟
واقعیت آن است که اغلب «هویج» عرضه شده به حوثی‌ها در ابتکار عمل اخیر سعودی، مانند اجازه ورود کشتی‌ها و بازگشایی فرودگاه صنعا، در طرح صلح سابق ارائه شده بود. البته آنها ابتدا با آن موافقت کرده و سپس مخالفت نمودند. اما این بار تفاوت در این است که فضای سیاسی برای یک توافق تعیین کننده و تاریخی مهیا است.

ایرانیان به دلیل فشار تحریم‌ها، با ضایقه سختی دست به گریبان هستند و برای خروج از این شرایط سخت نیازمند آن هستند تا دست در دست همسایگانی بگذارند که با آن اختلاف دارند تا زمینه را برای به‌ سرانجام رساندن ماموریت بایدن مهیا کنند. یمن، سوریه و لبنان کارت‌های تهران برای انجام مذاکرات به‌شمار می‌روند. شرایط سوریه به دلیل حضور قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای پیچیده است. لبنان نیز بخش مهمی از منازعات راهبردی میان ایران و اسرائیل بوده و زمان استفاده از این کارت برای ایران هنوز فرا نرسیده است.
حوثی‌ها ادعا می‌کنند که با هجوم به سعودی به واسطه هواپیماهای بدون سرنشین و موشک‌های بالستیک، پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند. چنین ادعایی از جهتی درست است اما باید تاکید کرد که سیستم دفاع هوایی پادشاهی سعودی اغلب این حملات را ناکام گذاشت. علاوه بر این، این حملات باعث تقویت رويكرد سعودی برای دفاع‌ از دولت قانونی یمن و از خود در برابر تجاوز حوثی‌ها شد. این حملات همچنین نشان داد که اتهام غربی‌ها مبنی بر این که سعودی‌ها به دنبال اجرای پروژه سیاسی در یمن هستند کاملا واهی و بی‌اساس است.
حوثی‌ها با گسترش جنگ و با هدف شکل‌دادن به واقعیت جدید به دنبال سو استفاده از آغاز به کار دولت جدید آمریکا بودند. آنها بر این باور بودند که با شعله‌ور شدن بیشتر آتش جنگ، ایالات متحده فشار بیشتری بر سعودی‌ها تحمیل خواهد کرد. با چنین تحلیلی آنها حملات متعددی را به مناطق مارب و تعز تدارک دیدند اما با شکست‌های بزرگی مواجه شدند.
حوثی‌ها همچنین در مناطق تحت نفوذ خود مانند الحدیده به دلیل شرایط اقتصادی رقت‌بار با ورشکستگی کامل روبرو هستند. آنها قبلا در آنجا از مالیات گمرکی و تعرفه مروری بهره می‌‌بردند.
صلح در یمن برای سعودی‌ها، و پیش از آن برای یمنی‌ها، از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است، چرا که بحران یمن به دیگر بحران‌های منطقه دامن می‌زند. از این منظر، آرامش در یمن به سود همه است و تلاش برای چنین مصالحه‌ای ارزش تلاش مجدد را دارد.

منبع: الشرق الاوسط

ترجمه: العربيه فارسى