لبنان؛ راه حل بدتر از خلأ
جامعه جهانی و به ویژه کشورهای بزرگ به بهانه ترس از خلأ به تکاپو میافتند. و در مسئله بغرنج لبنان از زمان حل و فصل مطرح درسال 2016 و معلق از زمان انقلاب 17 اکتبر 2019، بر لبنانی‌ها راه حل‌های تحمیل می‌شود که ضررشان برحکومت و جامعه بیشتر از خلأست. در آوارگی اتمی لبنانی برخی قدرت‌های جهانی و در رأس آنها فرانسه تلاش می‌کنند فاجعه را به فرصتی برای حل وفصلی بدل کنند که به نظرمی‌رسد از موارد قبلی آن که در دو دهه اخیر به تصویب رسیده ضرر کمتری ندارد.
فاجعه انفجار بندر بیروت که همانند چرنوبیل که مسیراتحاد جماهیرشوروی را تغییر داد، باید تاریخ را تغییر دهد، دوگانه قدرت حاکم «حزب الله» و جریان عون درآن فرصتی یافتند تا با بهره‌برداری سیاسی از رنج لبنانی‌ها از راه تن دادن به خواسته‌های بین‌المللی و نه ملی برای حل بحران‌های انباشته شده وآخرین‌شان بحران انفجار اتمی انزوای بین‌المللی خود را بشکنند. به همین دلیل پس از اینکه اشاره فرانسوی درباره لزوم تشکیل دولت ائتلاف ملی را دریافت کرد، تصمیم گرفت به سرعت از دولت دوره دوم دست بکشدتا جایگاه‌های خود را درقدرت بازگرداند بعد ازاینکه زیر فشار خیزش اکتبر و بحران اقتصادی و انزوای بین‌المللی از دست داد.
این جریان‌های سیاسی به سرعت سیگنال‌های فرانسوی را گرفتند که از زبان رئیس جمهوری فرانسه مکرون ارسال شدند به طوری که کشورش از وقت اضافه امریکایی و سرگرم شدن کاخ سفید درانتخابات ریاست جمهوری بهره برداری می‌کند تا پیشنهادی متناسب با طبقه سیاسی برای برون رفت ارائه کند که به آن کمک می‌کند تا سوارکاری خود را ازسربگیرد.
پیشنهاد مبهم مکرون پس از وقوع فاجعه، تا حد زیادی شبیه موضع رئیس جمهوری سابق امریکا باراک اوباما درمسئله انقلاب سوریه است که در لحظه‌های پایانی از وارد کردن ضربه تنبیهی به نظام اسد پس از کاربرد اسلحه شیمیایی علیه اهالی غوطه دمشق عقب نشینی کرد، آن هم برای ادامه مذاکرات محرمانه با تهران پیرامون پرونده هسته‌ای. مسئله‌ای که موازنه قوا را تغییر داد و به تهران و مسکو اجازه داد ابتکار عمل را به دست بگیرند و مخالفان سوری را قلع و قمع کنند و انقلاب مردم سوریه را رام سازند. این مایه افزایش نگرانی خیزش 17 اکتبر می‌شود به طوری که ممکن است پیشنهاد مکرون به قدرت حاکم این فرصت را بدهد که به زیان آرزوهای اغلب لبنانی‌ها خود را بازتولید کند آن هم در چارچوب تلاش‌های پاریس برای رزرو یک صندلی پشت میز مذاکرات آینده بین‌المللی با تهران یا به دلیل نگرانی از مذاکرات محرمانه ایرانی-امریکایی که درآستانه انتخابات امریکایی درجریان است.
ابتکار عمل فرانسوی منظومه حاکم لبنانی در دوشقش (وابستگان و مخالفان) را واداشت تا در طرح نام‌های احتمالی پیش‌دستی کنند به خصوص «حزب الله» که بر پذیرش تکلیف نخست‌وزیری از سوی الحریری حساب بازکرده است آن هم برای همراهی با خواسته‌های پاریس از جهت خارجی و ضرورت‌های داخلی که نزدیک شدن اعلام رأی دادگاه بین‌المللی ویژه ترور نخست وزیر رفیق الحریری تحمیل می‌کند. اما بحران تکلیف الحریری به شرط‌ها و شرط‌های مقابل بستگی دارد. الحریری در تشکیل هیئت دولت قطب‌ها که درآن وزیر سابق جبران باسیل را استثنا کند با مشکل روبه رومی‌شود چون این به معنای ضربه مهلک به میشل عون و یک پیروزی برای مخالفان باسیل و دررأس آنها ولید جنبلاط، نبیه بری و سمیر جعجع محسوب می‌شود. اما مشکل بزرگ الحریری این است که کشورهای اثرگذارعربی با دولتش همکاری نمی‌کنند اگر تن به شرایط «حزب الله» بدهد. در مقابل حزب که خواهان تشکیل دولت وقت کشی است تا اینکه صحنه انتخابات امریکایی مشخص بشود، به طور کلی با قبول تحقیق بین‌المللی و کاهش نفوذش در سیاست خارجی یا اجازه دادن به مخالفان به زدن ضربه معنوی به متحدش میشل عون مخالف است. همچنین تهران که طرف اول در ایجاد راه حل است، ترجیح می‌دهد دست‌آوردش با واشنگتن را به طور مستقیم رقم بزند نه از طریق میانجی فرانسوی که آمادگی ندارد امتیازهایی در سطح فاجعه بدهد و این از گفته‌های رئیس قوه قضائیه و جانشین احتمالی رهبر ابراهیم رئیسی روشن می‌شود که درباره تظاهرات اخیر بیروت که درآن شعارهایی علیه نفوذ ایرانی سرداده شد و درآنها «حزب الله» به فساد و حمایت از مفسدان متهم شد روشن می‌شود با این گفته که « هیچ توطئه‌ای نمی‌تواند حریف مقاومت لبنانی بشود».
نکته عجیب درسخنان رئیسی اینکه کسانی که به بهانه مقاومت برقدرت مسلط شده‌اند هیچ گونه اتهامی را متوجه اسرائیل نکردند که در انفجار بیروت دست داشته است. حتی خود نصرالله در سخنرانی اخیرش آن را در موقعیت متهم قرارنداد. این دورساختن اسرائیل به دو مسئله می‌تواند مربوط بشود؛ اول اینکه حزب نمی‌خواهد گرفتار پاسخ دادن بشود تا پرسش‌هایی درباره مفهوم توازن وحشتی که مدعی است آن را بردشمن اسرائیلی تحمیل کرده را پیش نکشد. مسئله دوم می‌تواند ابتکار حسن نیتی دربرابر مکرون باشد که اصرار داشت با رهبری حزب طی سفرش به بیروت دیدار کند.
اما آنچه از ذهن دعوت کنندگان دورشدن از خلأ و ایجاد راه حل پنهان ماند، این بود که لبنانی‌های نجات یافته از بمب اتمی آماده رویارویی کامل با مجموعه حاکم می‌شوند. آنها اکنون گزینه‌های بدیل آن را دارند و نسخه لبنانی مصطفی الکاظمی آماده شده است.
منبع: الشرق الاوسط فارسی
