درباره «سندرم هاوانا» چه می‌دانیم؟

در تابستان سال 2017 تعداد زیادی از دیپلمات‌های آمریکایی و کانادایی که در سفارتخانه‌های کشورهای متبوع خود در هاوانا پایتخت کوبا کار می‌کردند، ناگهان به یک بیماری مرموز دچار شدند.

به گفته خودشان، این افراد اغلب پس از شنیدن صداهای عجیبی در مجاورت خود که گاهی اوقات با فشار بر سرشان همراه بود، به حالت تهوع، سردرد و کم‌شنوایی مزمن دچار شدند. بسیاری از آنها در بلندمدت دچار اختلال حافظه یا مسائل عصبی پایدار شدند، که باعث شد مجبور به ترک شغل خود شوند.

از آنجایی که این علائم اولین بار در هاوانا ظاهر شد، مجموعه این حالات غیر قابل توضیح در دیپلمات‌های آمریکایی و کانادایی به طور غیررسمی «سندرم هاوانا» نامیده شده است. با این حال، حدود نیم دهه بعد، هنوز قطعیتی درباره اینکه سندروم مذکور چگونه روی می‌دهد وجود ندارد.

برخی کارشناسان تابش مایکروویو، سلاح‌های صوتی و سموم دفع آفات نباتی را به عنوان دلایل بالقوه مطرح کرده‌اند. اما برخی دیگر می‌گویند که سندرم هاوانا ممکن است اصلا دلایل زیستی نداشته باشد، و یک اعتقاد ذهنی است که چون همه‌گیر شده، بسیاری را به این باور رسانده که واقعا یک بیماری رخ داده است.

با این حال، در دولت آمریکا بسیاری بر این باورند که دیپلمات‌هایی آمریکایی و کانادایی واقعا مورد حمله قرار گرفته‌اند، و انگشت اتهام خود را به سوی دولت‌های کوبا و روسیه دراز کرده‌اند. گفتنی است که سازمان‌های امنیتی مختلف ایالات متحده درباره علت احتمالی پدیده مذکور با هم اختلاف نظر دارند.

قضیه سندرم هاوانا باعث شروع دور تازه‌ای از اختلافات میان آمریکا و کوبا شده است. پس از آنکه در دوران جنگ سرد کوبا به عنوان یکی از دشمنان ایدئولوژیک و استراتژیک اصلی آمریکا شناخته شد، کاخ سفید در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما تلاش کرد روابط دو کشور را بهبود بخشد. با این حال، روابط واشینگتن و هاوانا در دوران دونالد ترامپ باز تیره شد، و کماکان تیره مانده است.