فینال انگلیسی در «وِمبلی» و رستگاری سینمایی برای «ساوث‌گیت»
ربع قرن پیش، ساوث‌گیت در مسابقه نیمه‌نهایی جام ملت‌های اروپای سال 1996 پنالتی خود را مقابل آلمان خراب کرد
جام ملت‌های اروپا «یورو 2020»، امروز با برگزاری مسابقه فینال میان انگلیس و ایتالیا در استادیوم ومبلی به پایان می‌رسد. بر خلاف ایتالیا که بسیار به فینال جام ملت‌ها و جام جهانی رسیده و بارها هر دو جام را بالای سر برده، انگلیس برای اولین بار بعد از قهرمانیِ سال‌های دوردست در جام جهانی 1966 است که به یک فینال بزرگ بین‌المللی می‌رسد.
با توجه به اینکه انگلیسِ فعلی یکی از تیم‌های قدرتمند جهان است، و مسابقه فینال هم در لندن و در حضور هزاران هوادار پرشور انگلیسی برگزار می‌شود، جمع کثیری از کارشناسان و تماشاگران بر این باورند که این تیم می‌تواند بالاخره برای اولین بار قهرمان جام ملت‌های اروپا بشود.
چه داستان تیم ملی انگلیس پس از 55 سال دوری از فینال ختم به قهرمانی بشود و چه نشود، بسیاری بر این باورند که گَرِث ساوث‌گیت، مربی این تیم، در داستان شخصی خودش، پس از تحمل شکستی سنگین و طولانی، به قهرمانی رسیده است.
ربع قرن پیش، در چنین روزهایی، ساوث‌گیت در مسابقه نیمه‌نهایی جام ملت‌های اروپای سال 1996 در استادیوم ومبلیِ قدیمی در لندن، پنالتی خود را مقابل آلمان خراب کرد و باعث شد انگلیس در یک قدمی قهرمانی بعد از یک عمر، هم فینال و هم شانس قهرمانی را در خانه از دست بدهد.
این مساله تا سال‌ها زندگی شخصی ساوث‌گیت را در انگلیسِ فوتبال‌زده به شدت تحت‌الشعاع خود قرار داد. از آن روز به بعد، او بارها تهدید به مرگ شد. اگر هم خطر مرگ در کار نبود، هر جا که می‌رفت بابت پنالتی خراب‌شده به تمسخر گرفته می‌شد. واقعه آنقدر بدنام شد که تا سال‌ها اغذیه‌فروشی زنجیره‌ای مشهور «پیتزا هات» آن را به عنوان تبلیغات – با کنایه به ساوث‌گیت – به کار می‌برد.
ساوث‌گیت بخت‌برگشته از آن زمان مجبور شد بغضش را فرو بخورد. همیشه می‌گفت از اینکه هم‌تیمی‌هایش – که حقیقتا یکی از بهترین تیم‌های تاریخ انگلیس را ساخته بودند – به خاطر پنالتی خراب‌شدهٔ او نتوانستند در فینال آن جام بازی کنند غمگین است. بسیاری البته با وی هم‌نظر بودند، اما در شرایطی که فوتبال انگلیس در سطح ملی پس از آن فرصت رویاییِ از دست رفته تا سال‌ها هیچ پیروزی چشمگیری به خود ندید، همدردی زیادی هم برای صداقت ساوث‌گیت وجود نداشت.
با این وجود، نکته‌ای که تمام آن مرارت‌ها به او یاد داد این بود که نگذارد شکست سرنوشت‌اش را رقم بزند. سال‌ها بعد گفت: «نباید بگذارید شکست‌ها شخصیت شما را تعیین کنند. باید استقامت به خرج دهید، و راه خود را رو به جلو از وسط شکست‌ها پیدا کنید.»
اینک، ساوث‌گیت پس از پیروزی‌های منحصربه‌فردی که در کسوت مربی تیم ملی انگلیس در یک جام جهانی (مقام چهارم در روسیه) و یک جام ملت‌های اروپا (فینالیست در لندن) کسب کرده، نشان داده که به توصیه خودش اعتقاد دارد و خودش اولین نفری است که به حرفش عمل می‌کند. او به جای اینکه اجازه دهد شکست‌‌اش زندگی‌اش را نابود کند، ربع قرن بعد از آن پلی ساخت تا تیمش را از روی آن به سوی پیروزی هدایت کند.
در پی پیروزی‌های دراماتیک انگلیس تحت هدایت ساوث‌گیت، احساسات عمومی طوری به غلیان آمده که آلن شیرر، هم‌بازی ساوث‌گیت در آن نیمه‌نهایی کذایی که به خاطر پنالتی ساوث‌گیت هرگز به فینال نرسید، بعد از آنکه انگلیس در مرحله یک‌چهارم نهایی مسابقات جاری آلمان را دو بر صفر شکست داد، به رسم دلداری پس از 25 سال نامه‌ای سرگشاده خطاب به وی نوشت و گفت: «با تمام وجودم به شما می‌گویم که مایه افتخار ما هستید.»
فوتبال مانند زندگی فراز و نشیب فراوان دارد. بسیاری اوقات بخت یار نمی‌شود و فرصتی دست نمی‌دهد تا شکست‌ها را جبران کرد. مربی انگلیس اما از معدود انسان‌هایی بود که بازگشتی اساطیری از شکست داشت، و به گونه‌ای از رستگاری رسید که معمولا فقط در فیلم‌ها یافت می‌شود.
