گزارش نیویورکتایمز از «وضعیت فاجعهآمیز» انتشار کرونا در ایران و نگرانی عراقیها
روزنامه آمریکائی نیویورکتایمز فاش کرد که وضعیت تنشباری در مرز میان عراق و ایران به دلیل شیوع ویروس کرونا حکفرما شده است.
افسران عراقی در تلاشند تا کشور خود را از انتقال ویروس کرونا از ایران محافظت کنند که این رویکرد باعث شد تا نیویورک تایمز داستانهایی از شرایط تراژدیک جاری در ایران ناشی انتشار ویروس کرونا را چاشنی نوشتار خود سازد که توسط مسافران بازگشته از ایران روایت میشود.

این روزنامه آورده است، مرزهای ایران با عراق، همپیمان بسیار نزدیک و شریک تجاری خود، فوقالعاده رخنهپذیر شده زیرا خانوادههایی که در دو سوی مرز به سر برده و زائران اماکن مذهبی در حال آمد و شد میان دو کشور بودند ولی این وضعیت با نمایان شدن این پندامیک وحشتزا، به ناگهان دستخوش تغییر شد.
در ادامه نوشتار نیویورک تایمز آمده است: «ایران یکی از کانونهای کرونا است، زیرا با داشتن دستکم 10،000 مورد ابتلاء، در رده سوم جهانی قرار گرفته و کارشناسان بر این باورند که شمار واقعی مبتلایان، احتمالا بسی بیشتر از این مقدار است که مآلا باعث بالا رفتن درجه تنش میان دو کشور خواهد شد.
روایتهای تراژدیک از ایران
عراق که روز جمعه 13 مارس، تنها 93 مورد ابتلاء را ثبت کرده و مذبوحانه در تلاش است تا خود را از دچار شدن به سرنوشتی شبیه ایران، کنار بکشد، مقرر داشته از یکشنبه آینده، کلیه معابر مرزی بیرون از کردستان عراق را موقتا به مدت دو هفته، ببندد. بیشتر اتباع ایران در سه هفته گذشته از ورود به عراق منع شدهاند، با این حال، دیپلماتها از این امر مستثنا شده و برخی نیز در تلاشند، خانوادههای خود را برای فرار از ویروس، با خود به عراق بیاورند.

این در حالی است که بیشتر کسانی که از مرز عبور میکنند، عراقی هستند. حدود 500000 نفر در ایران زندگی میکنند و دهها هزار نفر از زمان شیوع ویروس به ایران بازگشتهاند؛ از جمله دانشجویان دانشگاه، بازرگانان، کارگران ساختمانی و اساتید دانشگاه، که بسیاری از آنها سالها در ایران زندگی کردهاند.
این روزنامه ادامه میدهد که روایتهای این افراد بازگشته از ایران، گوشهای از اوضاع عینی را بازگو میکند که تا حدود زیادی از دید شهروندان ایرانی و جهانیان، پنهان مانده و ناآشکار بود؛ به ویژه که مسئولان کشور سعی دارند، تصویری را القا کنند که گوئی نظام بر ریز و درشت جاری در کشور کاملا سیطره دارد.
«این یک فاجعه است»
جواد ابو سجاد، بعدازظهر دوشنبه به سرعت از مرز عبور کرد و یک چمدان چرخ دار کوچک را پشت سر خود کشیده، با تکان دادن سر به نشانه تاسف گفت: «این یک فاجعه است. من همه چیز را رها کردم. خانه و کار من آنجا است. هفت سال در آنجا زندگی کردیم.» او در مشهد در صعنت آهن، کار میکرد.

او افزود: «اکنون همه چیز را به دلیل ویروس، متوقف کردهام. کارگران من دیگر به سر کار نمیآیند. دیگر اثری از مشتری نیست. ما فکر میکردیم که ایرانیها، آمار دقیقی ارائه میدهند، اما وقتی بیرون رفتم و مردم را در خیابان دیدم، برایم روشن شد که شمار بیماران و فوتیها، بسیار بالاتر از این مقدار است که به ما گفتند»، او خانوادهاش را به امید اینکه بتواند شغل خود را حفظ کند، به عراق فرستاد، اما پس از سه هفته متوجه شد که این تصمیم بیفایده است.
به محض ورودش به عراق، امدادگران بهداشت، دمای او را گرفتند زیرا شعبه وزارت بهداشت در استان، هر دو روز یک بار، تیمهائی را برای معاینه مسافران تازهوارد از جمله مسافران بازگشته از ایران، اعزام میکند تا افراد دارای عوارض کرونا را شناسائی کند. در این رابطه به ابو سجاد گفته شد که خود را به مدت 14 روز در قرنطینه خانگی قرار دهد.
نیویورکتایمز در ادامه بیان رویدادهای جاری در مرز دو کشور، به مورد هدا غلاب ابراهیم رسید که مادری 23 ساله عراقی است که با دو کودک از ایلام در غرب ایران وارد شده و آن را «شهر ارواح» توصیف کرد.
«زندگی دیگر جریان ندارد»
او در حالی که در انتظاز معاینات پزشکی بود، گفت: «زندگی در ایلام متوقف شده و بازارها و مدارس تعطیل هستند و هر روز وضع بدتر میشود. من نمیتوانستم از خانه خارج شوم زیرا میترسیدم فرزندانم آلوده شوند، بیشتر مردم اکنون در خانه هستند، دیگر زندگی جریان ندارد.»
در ایران مدارس و دانشگاهها تعطیل شده، مسافرت میان استانها ممنوع و به گفته بسیاری از بازگشتکنندگان به عراق، کافهها و رستورانها و همچنین موزهها و سینماها، بسته شده و مسابقات ورزشی و نماز جمعه هم لغو شده است.

علیرغم خسارات سنگین ناشی از کرونا در ایران، جریان مداوم ایرانیهایی که به خانههای خود باز میگشتند، در مرز دیده میشود.
اکثر آنها چارهای نداشتند، زیرا یا کارگرانی بودند که تاریخ صلاحیت روادیدشان به سر رسیده و یا زائرانی بودند که سفر زیارتی خود را انجام داده بودند.
این روزنامه، داستان دیپلماتهای ایرانی را که به همراه خانوادههای خود برای فرار از ویروس از ایران آمدهاند را بازگو میکند که قصد داشتند، بدون کارت شناسایی وارد شوند، اما افسران عراقی جلوی ورود آنها را گرفتند. به نظر میرسید که دیپلماتهای ایرانی و خانوادهایشان، نگرانی خاصی نداشتند زیرا هیچ یک از آنها، ماسک یا دستکش نداشتند.
اجازه نخواهم داد، گزندی به مردم من وارد شود
سر و صداهای خشمگینانه، بالا گرفت و مردم در سمت عراقی گذرگاه مرزی با ایران تجمع کردند. یکی از ایرانیها با ناراحتی گفت: «من به شما میگویم که لیست نام آنها، ارسال شده است». سرتیپ احمد جمعه عبید، از عناصر پلیس مرزی عراق، در حالی که شماری از مدارک را در دست داشت، گفت: «من در حال بررسی هستم ولی نام آنها را نمیبینم.»
او افزود: «من نمیتوانم به آنها اجازه ورود بدهم مگر اینکه بغداد نام آنها را ارسال کند»، دیری نگذشت که ایرانیها وارد شده و در هتلی در نجف، منتظر دریافت مدارک لازم ماندند.
در آن شب، بخش بهداشت و درمان نجف، امدادگران پزشکی را برای نمونهبرداری از آنها اعزام کرد و نمونهها را به بغداد فرستاد. به گفته دکتر رضوان کامل الکندی، مدیرکل اداره بهداشت نجف، نتایج آزمایش کرونای یکی از خانمها، مثبت بود. او افزود: «یکی از دیپلماتهای کنسولگری ایران در نجف ناراحت شد و از پذیرش این خبر، خودداری کرد.»
دکتر الکندی گفت: «لذا من آنها را مخیر کردم که یا به مدت 14 روز وارد قرنطینه شوند و یا مرز را ترک گویند»، این دیپلمات نمیخواست وارد قرنطینه شود. من پس از تامل گفتم: «دوستان، شما این ویروس را به کشور ما منتقل میکنید و منشاء همه موارد ابتلاء به ویروس در عراق، از ایران وارد شدهاند.»

به نوشته این روزنامه، دکتر الكندی بر موضع خود در دفاع از سلامت کشور متبوعش ادامه داد و دیپلماتها و نزدیكان آنها در آن شب به ایران بازگشتند. الکندی که تا حدودی از نحوه برخورد قاطع خود با میهمانان خارجی، شرمنده شده بود، افزود: «اما همانطور که میدانید، من نمیتوانم اجازه دهم که آنها گزندی به مردم ما برساند.»