دفاع از دمکراسی‌ها: کابینه تحریم‌زده رئیسی نقطه اوج پروژه چندین‌دهه‌ایِ خامنه‌ای است

بهنام بن طالب‌لو، پژوهشگر ارشد «بنیاد دفاع از دمکراسی‌ها»، در مقاله‌ای برای این موسسه می‌نویسد که کابینه ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری جدید ایران، «نقطه اوج پروژه چندین‌ دهه‌ایِ رهبر جمهوری اسلامی برای قرار دادن تندروترین عناصر در بالاترین مقام‌های حکومتی» در ایران است.

کابینه رئیسی که شامل قشر محدودی از مقامات جمهوری اسلامی است، تعدادی از منصوبان ریاست‌جمهوری اسبق ایران، محمود احمدی‌نژاد (2005–2013) را در خود جای داده است. احمدی‌نژاد خصومت شدیدی نسبت به غرب نشان داد و کابینه‌اش را با تکیه بر نیروهای امنیتی کهنه‌کار چید.

به گفته طالب‌لو، کابینه رئیسی، با دوازده نفر تحریمی، بیش از هر کابینه دیگری در تاریخ جمهوری اسلامی افراد تحریم‌شده توسط نهادهای بین‌المللی را در خود جای داده است. این افراد به دلیل نقش‌شان در شبکه‌های قدرت خامنه‌ای، پیشبرد برنامه هسته‌ای ایران، ارتباط با گروه‌های تروریستی، و نقض حقوق بشر در ایران، تحت تحریم ایالات متحده، اتحادیه اروپا، بریتانیا، و سازمان ملل متحد قرار دارند. این افراد همچنین در راس برخی از مهمترین وزارتخانه‌ها همچون دفاع، کشور و نفت هستند و دو نفرشان نیز معاون رئیس‌جمهوری شده‌اند.

محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس ایران، در جریان رای اعتماد به کابینه رئیسی در مجلس، یک «راز آشکار» را تایید کرد: این‌که خامنه‌ای شخصا مقامات کلیدی کابینه برای مناصب مربوط به امنیت ملی، از جمله وزیر اطلاعات را تعیین می‌کند؛ و بنابراین مجلس به اکثریت قریب به اتفاق کابینه رئیسی رای اعتماد داد.

طبق قوانین ایران، وزیر اطلاعات باید «مجتهد» (عالم دینی) باشد. این امر درباره کابینه رئیسی نیز صادق است. احمدی‌نژاد در اواخر دور دوم ریاست‌جمهوری‌اش در سال 2011 تلاش کرد انتخاب وزیر اطلاعات کابینه‌اش از سوی رهبر ایران را به چالش بکشد، که منجر به بحران سیاسی و خانه‌نشینی چندروزه او شد.

پژوهشگر «بنیاد دفاع از دمکراسی‌ها» نتیجه می‌گیرد که تمایل خامنه‌ای به داشتن کابینه‌ای که تقریباً چهل درصد اعضایش تحت تحریم‌های بین‌المللی هستند، نشان می‌دهد که او با «تشدید تنش با دنیای خارج» راحت است، و مطمئن است که دیگر به «تظاهر به اعتدال برای رهایی از تحریم‌ها» نیازی ندارد.