ادامه تنش تهران و باکو؛ قدرت‌نمایی ایران برای جمهوری آذربایجان

در ادامه تنش‌های مرزی بین تهران و باکو، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران، ضمن ادعای حضور اسرائیل در مجاورت مرزهای ایران، آن را « تهدید علیه امنیت ملی» کشورش تلقی کرد و گفت : «در این رابطه هر اقدامی که لازم باشد انجام می‌دهیم.»

امیرعبداللهیان روز پنجشنبه هنگام دریافت استوارنامه سفیر جدید جمهوری آذربایجان در تهران گفت: «از برخورد‌های نامناسب اخیر نیرو‌های مرزبانی جمهوری آذربایجان با رانندگان کامیون‌های ایرانی و بازداشت دو نفر از آن‌ها، ناراضی هستیم.»

او همچنین با بیان اینکه «اظهارات منفی اخیر از سوی جمهوری آذربایجان تعجب آور و تاسف برانگیز است» افزود: «برگزاری رزمایش نظامی از سوی کشور‌ها در داخل اراضی خود در چارچوب حق حاکمیت ملی آنهاست.»
این اظهارات ساعاتی پس از اعلام ارتش ایران برگزاری رزمایش نظامی تحت عنوان «فاتحان خیبر» در نزدیکی مرز آذربایجان بیان شده است.

کیومرث حیدری فرمانده نیروی زمینی ارتش ایران پنج‌شنبه 8 مهر درباره این رزمایش گفت: «این رزمایش با حضور بخشی از تجهیزات و توانمندی‌های رزمی یگان‌ها و با هدف ارتقاء آمادگی رزمی در این منطقه برگزار می‌شود».

این رزمایش که قرار است روز جمعه در منطقه شمال غرب ایران پس از آن آغاز ‌می‌شود که دو سوی مرز مشترک ایران و جمهوری آذربایجان در هفته‌های گذشته شاهد رزمایش‌های نیروهای نظامی دو کشور بوده است.

پیشتر الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان با انتقاد از رزمایش نظامی ایران گفت: «برگزاری رزمایش نظامی در مرزهای مناطق آزاد شده آذربایجان حق حاکمیتی ایران است، اما سوال این‌جاست که چرا طی 30 سال گذشته که سه منطقه مرزی فضولی، جبرائیل و زنگلان تحت اشغال ارمنستان بود، ایران رزمایش نظامی انجام نداد».

ارتش جمهوری آذربایجان و ترکیه هفته گذشته تمرینات نظامی مشترکی را تحت عنوان «برادری ناگسستنی 2021» انجام دادند.

این امر ناخرسندی مقامات ایرانی را در پی داشت. تصاویری هم در شبکه‌های اجتماعی از طرف شهروندان محلی منتشر شد که انتقال وسیع ادوات نظامی سپاه به نزدیکی رود ارس را نشان می‌داد.

تشدید تنش

در ادامه اظهارات تند مقامات ایران و آذربایجان در خصوص تنش اخیر، سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، اعلام کرد رزمایش در مناطق مرزی مربوط به «موضوع حاکمیتی» است و «برای آرامش و ثبات کل منطقه انجام می‌شود.»

محمد پاکپور، فرمانده نیروی زمینی سپاه نیز پنج‌شنبه 8 مهر با بیان این‌که «دولت‌های همسایه بهتر از هر کسی دلایل برگزاری رزمایش را می‌دانند»، گفت: «ما برای هر کشوری که مایل به انجام رزمایش در راستای ارتقا بنیه دفاعی خودش باشد به‌ عنوان یک حق مسلم حاکمیتی احترام قائلیم. کما این‌که در ماه جاری بیش از هفت رزمایش و طی چند ماه اخیر حدود 37 رزمایش توسط کشورهای مختلف در منطقه برگزار شده است و ما به‌ عنوان جمهوری اسلامی عکس‌العملی نسبت به این رزمایش‌ها نداشته‌ایم.»

پاکپور همچنین گفت که کشورش انتظار دارد خاک همسایگان بستری برای «اقدامات اسرائیل» نشود، و نسبت به این امر «حساسیت مضاعف» داشته باشند.

اظهارات مقامات آذربایجان

در مقابل، المان محمداف، نماینده پارلمان جمهوری آذربایجان نیز اعلام کرد که «اگر ایران دم داشته باشد، آذربایجان آن را قطع خواهد کرد.»

سردار جلال اوغلو، رهبر حزب دموکرات آذربایجان، نیز به نوبه خود، در پاسخی تند به رزمایش‌ سپاه پاسداران ایران گفت: «به محض آن که ایران علیه ما اقدام کند، نیروهای پاکستانی در تهران خواهند بود. ایران باید از چنین اقداماتی اجتناب کند.»