ایران بازرسی‌های فراپادمانی آژانس از تاسیسات اتمی خود را متوقف کرد

بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در واکنش به گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مواضع کشورهای غربی، گفت که بازرسی‌های فراپادمانی آژانس از تاسیسات اتمی ایران متوقف شده است.

کمالوندی پنجشنبه 18 شهریور در گفت‌وگو با خبرگزاری «باشگاه خبرنگاران جوان» در اظهاراتی که افزایش سطح تنش با جامعه جهانی تعبیر شده است، اعلام کرد: «دو ماه بعد از تصویب قانون [اقدام راهبردی مجلس] و با توجه به عدم لغو تحریم­‌ها علیه ایران، اعلام کردیم که دیگر نظارت‌های فراپادمانی در کشور اجرا نخواهد شد.»

وی افزود که «آژانس بین­‌المللی انرژی اتمی دیگر اظهاریه، دسترسی­ و بازرسی پروتکلی [در ایران] ندارد.»

این خبرگزاری به نقل از سازمان انرژی اتمی ایران نیز گزارش داد که «ایران درخواست گروسی برای سفر به کشور را در حالت تعلیق گذاشته و فعلا موضع مثبت یا منفی در برابر این درخواست اتخاذ نکرده است.»

رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، سه‌شنبه در گزارش خود اعلام کرد که فعالیت‌های آژانس در ایران به طور جدی تضعیف شده است.

در این گزارش آمده است: «من به طور فزاینده‌ای نگران هستم که مسائل مربوط به سایت‌های اعلام نشده، حل نشده باقی بماند و ایران باید آنها را هرچه سریعتر حل کند.»

آژانس همچنین اعلام کرد که ایران به نقض تعهدات خود در چارچوب توافق هسته‌ای 2015 ادامه داده و در این راستا ذخیره اورانیوم غنی‌سازی شده خود را افزایش داده است.

واکنش رئیسی

ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران، ساعاتی پس از انتشار گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر عدم همکاری تهران و آژانس، از مواضع این سازمان انتقاد کرد و مدعی شد که برخورد آژانس مخل مسیر مذاکرات است.

رئیسی در گفت‌وگوی تلفنی با شارل میشل، رئیس شورای اروپا، گفت: «طبیعی است در صورت برخورد غیرسازنده در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، انتظار این‌که ایران واکنش سازنده داشته باشد، منطقی نیست. اقدامات غیرسازنده طبیعتا مخل مسیر مذاکره نیز هست.»

موضع آمریکا

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در پاسخ به اظهارات مقامات ایران هشدار داد که «ایالات متحده به رها كردن مساله توافق هسته‌ای با ایران نزدیک‌تر می‌شود.»

بلینکن شامگاه چهارشنبه، 8 سپتامبر، در دیدار با همتای آلمانی خود در برلین گفت: «به نقطه‌ای نزدیک می‌شویم که بازگشت به برجام همان مزایا را نخواهد داشت.»

هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان هم در نشست خبری مشترک با همتای آمریکایی خود ضمن اعلام اینکه از دولت جدید ایران خواسته «فورا به میز مذاکرات برگردد»، گفت: «اعلام تهران مبنی بر این‌که از سرگیری مذاکرات هسته‌ای ممکن است دو تا سه ماه طول بکشد بسیار طولانی است.»

وزارت خارجه فرانسه نیز در وبگاه رسمی خود به گزارش اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره ایران واکنش نشان داد و آورد: «نتیجه‌گیری دو گزارش منتشر شده اخیر از سوی مدیرکل آژانس بار دیگر نشان دهنده عدم همکاری جدی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تداوم نگران کننده برنامه هسته‌ای ایران از جمله فعالیت‌هایی است که هیچ‌گونه توجیه غیرنظامی معتبری ندارند.»

جوی هود، جانشین معاون وزیر خارجه آمریکا هم شامگاه چهارشنبه در مصاحبه‌ با «العربیه» گفت: «به رغم پایبندی ما به گزینه دیپلماتیک، پنجره مذاکره با ایران برای همیشه باز نیست.»

هود افزود: «دولت آمریکا از عدم دسترسی بازرسان آژانس ناراضی است و این موضع متحدان اروپایی ما نیز هست. لغو تحریم‌ها فقط با تعهد کامل و بازگشت به توافق هسته‌ای امکان‌پذیر است.»

مذاکرات اتمی وین میان ایران و کشورهای غربی با حضور غیر مستقیم آمریکا برای احیای برجام پس از 6 دور در 29 خرداد گذشته و بعد از پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات اخیر ایران متوقف شد. هنوز تاریخ جدیدی برای از سرگیری این مذاکرات تعیین نشده است.