روز جهانی ناپدیدشدگان قهری و ادامه بازداشت‌های پرابهام در ایران

آیدا یونسی، خواهر علی یونسی، دانشجوی رشته مهندسی دانشگاه شریف و دارنده مدال طلای المپیاد جهانی نجوم، به مناسبت «روز جهانی ناپدیدشدگان قهری» به زندانی شدن بیش از یک سال برادرش ودیگر زندانیان در ایران اعتراض کرد.

«روز جهانی ناپدیدشدگان اجباری» که هر سال 30 اوت گرامی داشته می‌شود، به ربوده شدن یا حبس شخص توسط یک دولت یا سازمان سیاسی اشاره دارد، که به دنبال آن با هدف قرار دادن قربانی خارج از حمایت قانون از اطلاع‌رسانی درباره وضعیت و محل نگهداری او امتناع می‌شود.

آیدا یونسی در رشته توییتی در این‌باره به زبان انگلیسی نوشت: «بیش از یک سال پیش علی یونسی بازداشت شد و از آن زمان تاکنون در معرض بدرفتاری‌های بی‌شماری قرار گرفته است. (امروز) روزجهانی قربانیان ناپدیدشدگان اجباری است، بیایید در کنار علی و بسیاری دیگر از زندانیان در ایران که با ظلم، شکنجه و بدرفتاری به ناحق در زندان هستند، بایستیم.»

او همچنین درباره وضعیت نگهداری برادرش در زندان این‌گونه نوشت: «او را به طرز وحشیانه‌ای کتک زدند و با یک چشم به شدت مجروح در سلول انفرادی نگهداری کردند. او در یک سلول کوچک سه متری، بدون پنجره و با رادیاتور روشن در روزهای گرم و داغ تابستان با یک چراغ سقفی عریض روشنبه مدت 59 روز نگهداری شد.»

علی یونسی، شامگاه جمعه، 22 فروردین 1399، توسط ماموران وزارت اطلاعات ایران بازداشت شد و حدود یک ماه بعد غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی وقت قوه قضائیه بدون اشاره به نام این دانشجو، اتهام او را ارتباط با سازمان «مجاهدین خلق ایران» و تلاش برای اقدامات خرابکارانه بیان کرد.

امیرحسین مرادی دانشجوی دیگر دانشگاه شریف و دارنده مدال نقره المپیاد نجوم است که می‌توان اورا نیز قربانی ناپدیدشدن قهری دانست.

امیرحسین مرادی و علی یونسی هر دو توسط دستگاه قضایی ایران به «فساد فی الارض» متهم شدند.

این دو دانشجو نخبه از زمان دستگیری تاکنون در بند امنیتی زندان اوین نگهداری می‌شوند.

با این وجود امکان دسترسی این دو دانشجوی زندانی با وکلای خود معمولا با مشکلاتی رو به رومی‌شود.

وکیل علی یونسی، «مصطفی نیلی» شنبه 23 مرداد 1400 بازداشت شده است. او به همراه برخی همکاران خود در پی تنظیم شکایتی علیه مسئولین جمهوری اسلامی به دلیل کوتاهی آنها در مدیریت و مهار پاندمی کرونا، توسط افرادی که خود را «ضابطین و عاملین قضایی» معرفی کردند، بازداشت شدند.

در ارتباط با موارد ناپدیدشدگان قهری برای نمونه می‌توان به اعتراضات اخیر خوزستان به بی‌آبی و تبعیض سیستماتیک دولتی اشاره کرد که طی آن نیروها و ماموران امنیتی ایران علاوه بر کاربرد نیروی کشنده و تیراندازی به سوی تظاهرکنندگان و کشته و زخمی کردن دهها تن از معترضان بسیاری ازآنها را بازداشت کردند که همچنان اطلاعی از این بازداشت شدگان و شرایط نگهداری آنها در دست نیست.

همچنین در گزارش‌های اخیر از زندان‌های استان خوزستان در جنوب غرب ایران اوضاع زندان‌ها با توجه به شرایط بد نگهداری زندانیان سیاسی و شیوع گسترده کرونا در میان آنها بسیار وخیم گزارش شده است.

از سویی بازداشت‌های خودسرانه، بدون دلیل و با ابهامات فراوان در ایران سابقه‌ای طولانی دارد، این موضوع نگرانی سازمان عفو بین‌الملل و گروه‌های مختلف مدافعان حقوق بشر را برانگیخته و این نهادها و گروه‌های حقوق بشری بارها نسبت به سرنوشت دستگیرشدگان در ایران، نحوه نگهداری، بازجویی و تحت شکنجه هشدار داده‌اند.