سناریو نهادهای امنیتی ایران؛ مصاحبه اجباری با خانواده کشته‌شدگان اعتراضات خوزستان

با گذشت سه روز از اعتراضات عمومی گسترده مردم‌ عرب اهواز به بحران بی‌آبی و قطع حقابه شرب و کشاورزی و کشته‌شدن حداقل دو شهروند معترض در اهواز و شادگان، رسانه‌های داخلی و رسمی ایران به‌طور هماهنگ اخبار این اعتراضات را کاملا سانسور کردند.

در این میان، خبرگزاری امنیتی «فارس»، منتسب به سپاه پاسداران ایران با تکرار سناریو نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی در مواجه با خیزش‌های مردمی، ویدئویی از عموی قاسم خضیری، از کشته‌شدگان اعتراضات جاری در اهواز منتشر کرد.

قاسم ناصری (خضیری)، 18 ساله در شب دوم اعتراضات در منطقه کانتکس اهواز به ضرب گلوله نیروهای امنیتی مجروح شد و صبح روز بعد جان سپرد.

عموی این جان باخته در ویدئوی مذکور قاسم را بسیجی معرفی کرده و گفته که او اهل اعتراض و «اغتشاش» نبوده است.

اصطلاح «اغتشاش» اغلب توسط مسئولان امنیتی و اجرایی استان خوزستان برای توصیف اعتراضات و قیام‌های مردمی بکار برده می‌شود.

فارس ضمن اشاره به کشته‌شدن حداقل 2 نفر در اعتراضات اخیر خوزستان، ادعا کرده که تیراندازی از سوی عناصر مشکوک به سوی معترضان انجام گرفته است.

این خبرگزاری امنیتی با انداختن تقصیر کشته و زخمی شدن معتزضان به گردن مردم، وجود اسلحه در خوزستان را باعث این مشکلات دانسته است.

اظهارات اجباری

پیش از آن نیز پدر «مصطفی نعیماوی» دیگر کشته شده اعتراضات از شادگان طی یک ویدئوی ضبط شده گفته بود که پسرش با نیروهای بسیج مشکلی نداشته و اهل خلاف و شورش نبوده است.

نعیماوی، 30 ساله در شب اول اعتراضات در میدان لاله شادگان مورد هدف نیروهای امنیتی این شهر قرار گرفت و کشته شد.

پدر نعیماوی نیز در آن کلیپ امنیتی ادعا کرد که پسرش از سوی «اغتشاشگران» تیر خورده و جان سپرده است.

نیروهای امنیتی و انتظامی اغلب با تهدید خانواده مقتولان اعتراض‌های اجتماعی از آنان می‌خواهند با ضبط ویدئو معترضان را مسئول کشته‌شدن اعضای خانواده خود اعلام کنند. در غیر این صورت حتی از تحویل جنازه مقتولان جلوگیری می‌شود و مانع برگزاری مراسم سوگواری خانواده‌ها می‌شوند.

از سویی، امید صبری‌پور، سرپرست فرمانداری شادگان نیز در اظهاراتی متناقض درباره کشته‌شدن یک شهروند شادگانی در اعتراضات این شهر ابتدا مدعی شد: «در جریان این تجمع، افراد فرصت‌طلب و اغتشاشگر به سمت ماموران نیروهای امنیتی و تجمع‌کنندگان تیراندازی کردند که تیر به یک رهگذر که جوانی 30 ساله بود، اصابت و منجر به مرگ او شد.»

او سپس به دو خبرگزاری «ایرنا» و «فارس» گفت که «اغتشاشگران» تیر هوایی زدند که به این جوان خورد و «دنبال‌ عاملان حادثه‌ایم که شناسایی کنیم.»

ادعای نماینده خفاجیه (سوسنگرد)

در همین رابطه، قاسم ساعدی، نماینده دشت آزادگان در مجلس ایران با تکرار سخن مقامات امنیتی گفت که «اعضای گروه‌های تروریستی در خوزستان به مردم تیراندازی کردند.»

او یک‌شنبه 27 تیر، به خبرگزاری «فارس» گفت: «تروریست‌ها با سوءاستفاده از فضای پیش‌آمده در خوزستان در صفوف مردم نفوذ و اقدام به تیراندازی به سمت مردم کرده و 2 جوان را در شهرستان‌های شادگان و کارون به قتل رساندند.»

ساعدی با متهم کردن معترضان به کشته‌سازی، تمام اعتراضات مردمی پیشین را «فتنه» نامید و خاطرنشان کرد: «عاملان و پشت صحنه‌های این حرکت‌های غیرمتعارف و همچنین کشته‌سازی‌ها کسانی هستند که در آبان 98 و پس از گران شدن بنزین و نیز در فتنه‌ 88 دست به کشته‌سازی و ایجاد ناامنی در کشور زدند.»

در ویدئوهای منتشر شده از اعتراضات شهرستان خفاجیه (سوسنگرد)، معترضان در برابر دفتر ساعدی تجمع کرده و با شعار دادن علیه او، به سکوت وی درباره بحران بی آبی اعتراض کردند.

این شهرستان شاهد بی‌سابقه‌ترین حضور اعتراضی مردم به شرایط بی‌آبی بوده که واکنش تند نماینده این شهر در مجلس را برانگیخت.

مجوز سرکوب

محمود احمدی‌بیغش، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران نیز در تلاش برای امنیتی‌کردن هر چه بیشتر اعتراضات مردم عرب اهواز و چراغ سبز نشان دادن به سرکوب این اعتراضات شامگاه شنبه 26 تیر، در صفحه توییتر خود نوشت: «سر بسته می‌گویم، خیلی مراقب حوادث خوزستان باشید!!! بوی خون و توطئه صوری می‌آید.»

سیاست انکار

پیشتر قاسم سلیمانی دشتکی، استاندار خوزستان با انکار وجود هر گونه اعتراض، ویدئوهای منتشر شده از حضور مردم در خیابان‌ها را جعلی و ساختگی عنوان کرد.

دشتکی در گفتگو با خبرگزاری دولتی «ایرنا» گفته بود که «برخی به دنبال تحریک مردم هستند و تصاویری جعلی از اعتراضات مردم در فضای مجازی منتشر می‌کنند مثلا در شهرهای خرمشهر و سوسنگرد اتفاق و اعتراضی رخ نداده اما کلیپهایی مربوط به گذشته در فضای مجازی منتشر می‌شود.»

همزمان برخی مقامات محلی با انتشار اخباری اعلام کردند که از صبح جمعه 25 تیر مسئولان ذی‌ربط نسبت به رهاسازی آب در رودخانه‌های خشک شده استان به‌ویژه در حوضه آبریز کرخه اقدام کرده‌اند.

با این وجود شهروندان‌ با حضور در کف خشک‌شده رودخانه‌ها، ویدئوهایی ارسال کردند که ادعای مقامات محلی را نفی می‌کرد.

اعزام نیروهای سرکوب به استان

در همان حال، با گسترده‌تر شدن اعتراضات، ویدئوهایی از اعزام نیروهای سرکوب و ضد شورش از استان های مجاور به خوزستان منتشر شده است.

فعالان اهوازی می‌گویند به‌رغم مسالمت‌آمیز بودن این تظاهرات، یگان‌های امنیتی، انتظامی و ضد شورش به سوی معترضان آتش گشوده و برای متفرق کردنشان از شلیک گاز اشک‌آور نیز استفاده می‌کنند.

گزارش هایی نیز از مجروح شدن بسیاری از شهروندان منتشر شده که بسیاری به دلیل ترس از بازداشت به بیمارستان ها مراجعه نمی کنند.

با این حال مهدی چنانی، 20 ساله اهل شهرک اندیشه ⁧شوشتر‬⁩ که در جریان اعتراضات مورد اصابت گلوله نیروهای امنیتی قرار گرفته بود به دلیل شدت جراحات در بیمارستان بستری شده و گزارش‌ها از وخیم بودن حال او خبر می‌دهند.

اعترضات مردم خوزستان به بی‌آبی، سیاست‌های انتقال آب و خشک‌کردن عمدی رودخانه‌ها و تالاب‌های استان از شامگاه پنج شنبه 24 تیر آغاز شد و به سرعت تمام منطقه را فراگرفت.

در جریان این اعتراضات که از لحاظ گستردگی کم‌سابقه بوده، حتی روحانیون و بزرگان عشایر که تا حدودی محافظه‌کارانه با این دست حوادث برخورد می‌کنند، از مردم معترض اعلام حمایت کردند.

ویديوهای منتشر شده در شبکه های اجتماعی، ضمن نشان دادن مسالمت آمیز بودن تظاهرات، هیچ گونه تعرضی به اموال عمومی و نهادهای دولتی را نشان نمی‌دهند.