دیپلمات‌های غربی: ایران دسترسی بازرسان بین‌المللی به تاسیسات نطنز را محدود کرد

منابع دیپلماتیک غربی روز چهارشنبه اول ژوئیه 2021 از محدود شدن دسترسی بازرسان آژانس بین‌املللی اتمی به سایت نطنز توسط ایران خبر دادند. مقامات ایران «نگرانی‌های امنیتی» پس از حمله ماه آوریل به این سایت را علت اعمال محدودیت‌های جدید عنوان کرده‌اند.

این منابع دیپلماتیک گفتند این مشکل که هفته‌هاست در جریان است، به زودی حل خواهد شد، اما این امر در سایه به عقب افتادن گفتگوهای غیرمستقیم هیات‌های مذاکره‌کننده آمریکایی-ایرانی، موجب تنش‌هایی در روابط با غرب ایجاد کرد.

این جدیدترین اقدام ایران در نقض تعهدات هسته‌ای برجامی خود است. ایران پیشتر اقدام به غنی‌سازی در سطح تسلیحاتی کرده و از پاسخ به سوالاتی درباره پیدا شدن آثار اورانیوم در سایت‌های اعلام نشده، سرباز زده بود.

یک دیپلمات غربی با تاکید بر اینکه تا هفته آینده باید به بازرسان اجازه سرکسی به همه نقاط داده شود، گفت: «آنها ما را تحریک می‌کنند.»
آژانس بین‌اللملی انرژی اتمی با تاکید بر اینکه درباره موضوعات مربوط به بازرسی‌ها اطلاع‌رسانی نمی‌کند، هیچ اظهارنظری درباره محدودیت‌های وضع شده از سوی ایران نکرد.

ایران هم به جز نگرانی‌های امنیتی، هیچ توضیحی در این‌باره نداده است. تهران پیشتر هم درباره بازرسی از مراکز هسته‌ای خود با آژانس به مشکل خورده بود. در سال 2020 اجازه بازرسی‌های سرزده داده نشد و در سال 2019 هم یک بازرس آژانس در ایران بازداشت و مدارک شناسایی‌اش ضبط شد.
آژانس هنوز به کشورهای عضو هم درباره محدودیت‌های وضع شده از سوی ایران اطلاعی نداده است، اما پیشنهاد برگزاری یک نشست فوق‌العاده شورای حکام مطرح شده است. در نوامبر 2019 و پس از بازداشت یک بازرس آژانس که می‌خواست وارد تاسیسات نطنز شود، شورای حکام نشست فوق‌العاده ترتیب داد.

انفجارهای ماه آوریل در تاسیسات هسته‌ای نطنز که قلب صنعت هسته‌ای ایران به شمار می‌رود، سبب شد بخش قابل توجهی از سانتریفیوژهای موجود در زیر زمین آسیب ببینند. در جدیدترین گزارش فصلی آژانس در ماه می، گفته شده که روند غنی‌سازی اورانیوم در ایران کندتر شده است.
یک دیپلمات که در وین فعالیت می‌کند، گفت: «در پی این حادثه، ورود به مکان‌های مشخصی، به دلایل امنیتی و ایمنی محدود شد، اما این اقدام تاثیری بر روند بازرسی‌های آژانس نگذاشت.»