محمد صدر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران میگوید که «نیاز است که مجمع به بحث FATF ورود کند ولی متاسفانه هنوز این اتفاق رخ نداده است. چراکه تا وقتی این قضایا حل نشده و همکاری بانکها با ایران مهیا نشود، اجرای قرارداد 25 ساله ایران و چین معنایی نخواهد داشت.
صدر در مصاحبه با پایگاه خبری انتخاب که روز چهارشنبه منتشر شد، درباره وضعیت همکاری بانکهای چین و روسیه با ایران و احتمال عدم همکاری این بانکها با ایران به دلیل بحث FATF، گفت: «رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین درباره این مساله توضیح دادند که ظاهرا بانکهای روسیه و چین با ایران همکاری نمیکنند. من هم این موضوع را شنیدم و مثل اینکه صحت دارد».
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ایران درباره آخرین وضعیت بررسی طرح FATF در این مجمع، گفت: «متاسفانه این طرح را کنار گذاشتند».
FATF یا « گروه ویژه اقدام مالی» (Financial Action Task Force– FATF) در سال 1989 به ابتکار کشورهای عضو گروه «جی 7» تشکیل شد تا بررسیهایی درباره وضعیت قوانین مبارزه با پولشویی در بازارهای مختلف مالی را در سرتاسر جهان انجام دهد و نتیجه آن را در جلسات هر چهار ماه یک بار خود به اطلاع کشورهای عضو برساند تا این کشورها بتوانند ریسک سرمایهگذاری در بازارهای مالی هدف را بررسی و در مورد سرمایهگذارانی که به «کشورهای مشکوک» میروند احتیاط کنند.
محمد صدر در پاسخ به این پرسش که چه زمانی FATF در مجمع بررسی خواهد شد، گفت: «هنوز چیزی گفته نشده و زمان بررسی مجدد این موضوع در مجمع مشخص نیست».
گفتنی است که در سال 2009 برای اولین بار، نام ایران در کنار نام پاکستان، ازبکستان، ترکمنستان وارد لیست سیاه پیشنهادهای سرمایهگذاری FATF شد. در سالهای بعدی نیز گزارشها ادامه پیدا کرد و نام ایران در راس لیست سیاه به چشم میخورد، ایران در کنار کره شمالی، در جایگاهی حتی بدتر از «لیست سیاه» و در فهرست کشورهایی قرار میگرفت که توصیه میشد علیه آنها «اقدامات مقابلهای» انجام شود.
قرار داد 25 ساله با چین و FATF
صدر همچنین درباره قرارداد 25 ساله ایران و چین و بررسی این موضوع در مجمع تشخیص مصلحت نظام، تصریح کرد: این موضوع همچنان در وزارت امور خارجه دنبال میشود و هنوز چیزی در مجمع درباره این قرارداد مطرح نشده است.
یادآوری میشود برنامه 25 ساله همکاریهای مشترک ایران و چین در واقع پیشنویس توافق و مذاکرات با جنبههای پنهان میان پکن و تهران جهت سرمایهگذاری در صنعت نفت ایران، شرکت ملی صادرات گاز ایران، شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، زیرساختهای ایران و همکاری نظامی، امنیتی، فرهنگی و قضایی است. «پترولیوم اکونومیست» مدعی است که حجم سرمایهگذاری معادل 280 تا 400 میلیارد دلار آمریکا است.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران در پاسخ به این پرسش که آیا بدون اجرای FATF و با توجه به عدم همکاری بانکهای چینی با ایران، اجرای قرارداد 25 ساله سرانجامی خواهد داشت، اظهارکرد: «قطعا تا زمانی که این قضایا حل نشده و همکاری بانکها با ایران مهیا نشود، اجرای این قرارداد معنایی نخواهد داشت».
به گفته محمد صدر، امروز نیاز است که مجمع به بحث FATF ورود کند ولی متاسفانه هنوز این اتفاق رخ نداده است.
قرار گرفتن ایران در لیست سیاه
در پایان جلسات روز جمعه 21 فوریه گذشته در پاریس، گروه بین المللی اقدام مالی (FATF)به دلیل عدم رعایت قوانین بینالمللی در برابر پولشویی و تأمین مالی تروریسم، ایران را در لیست سیاه قرار داد.
این تصمیم پس از آخرین مهلت برای ایران در نشستی با حضور بیش از 800 نماینده از 205 کشور جهان و نمایندگان سازمان های بین المللی مانند سازمان ملل، صندوق بین المللی پول و بانک جهانی در این جلسه گرفته شد.
این تصمیم پس از آن گرفته شد که بیش از سه سال از زمان اخطار تیم مالی به ایران گذشته بود. در این اخطار گروه ویژه اقدام مالی از تهران خواسته بود تا توافق نامههای تأمین مالی تروریسم را تصویب کند.
در بیانیه عمومی صادر شده در اکتبر سال 2019، این گروه برای تصویب لوایح مربوط به مبارزه با پولشویی و مبارزه با تأمین مالی تروریسم، چهار ماه به ایران فرصت داده بود.
از میان چهار لایحهای که FATF درخواست کرده بود، ایران قبلاً دو مورد را پذیرفته بود، اما دو مورد دیگر توسط شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام رد شده بود و به دلیل مخالفت این دو نهاد، به مجلس بازگردانده شد.
نگرانی تندروان در ایران نسبت به احتمال قطع کمک به حزبالله و حماس
تندروان در ایران همیشه به دنبال رد نهایی دو لوایح باقیمانده، پالرمو (کنوانسیون بین المللی علیه تأمین مالی جرایم سازمان یافته فراملی) و کنوانسیون تأمین مالی تروریسم (CFT) هستند.
در همین حال، حسن روحانی همواره در تلاش بود تا با تصویب کلیه قوانین FATF از طریق همکاری با مجلس شورای قبلی، بخشی از فشارهای بینالمللی و تحریمهای مالی بر روی ایران را در شرایطی که کشور با تحریمهای گسترده ایالات متحده روبهرو است، کاهش دهد.
اما تندروهای ایرانی بارها گفتهاند که تعهدات FATF مانع ارسال وجوه به گروههایی در منطقه مانند حزبالله لبنان و حماس میشود که مورد حمایت رژیم هستند.
این در حالی است که این گروهها توسط ایالات متحده آمریکا به عنوان گروههای تروریستی بینالمللی شناخته میشوند.