بررسی تراز آب دریای خزر/مازندران، در سال جاری، در مقایسه با سال گذشته نشان می‌دهد تراز آب دریای خزر حدود 3 تا 4 سانتیمتر کاهش یافته است.
به گفته حمید علی زاده معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، عمده دلایل نوسانات تراز آب دریای خزر به تغییرات اقلیمی و شرایط زیست‌محیطی مربوط می‌شود اما به گفته کارشناسان اقلیمی بهترین روش برای مواجهه با تنش‌های زیست‌محیطی مدیریت کاهش فشار انسانی بر این پهنه آبی است.
حمید علی‌زاده، در گفتگو سه‌شنبه 11 اوت با خبرگزاری ایسنا، با تاکید بر این واقعیت که تراز آب دریای خزر از سال 2008 میلادی با کاهش مداوم همراه بوده، گفت: بر اساس آمارهای موجود میزان تراز آب این دریا در سال جاری حدود 3 تا 4 سانتیمتر نسبت به سال گذشته پایین‌تر است.
وی، علاوه بر تغییرات اقلیمی، دو عامل «ورود و تبخیر آب» را از مهمترین دلایل نوسان تراز آب دریای خزر عنوان نمود.
مرکز مطالعات و تحقیقات دریای خزر وابسته به موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو نیز در گزارشی که در روز 8 تیر منتشر کرد، اعلام کرد: میانگین تراز آب دریای خزر، معادل منفی 27.33 متر بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 15سانتیمتر و در مقایسه با دو سال گذشته، 24 سانتیمتر کاهش داشته است. شروع سال آبی در ایران از ابتدای پائیز است. به این ترتیب یک سال آبی در ایران از اول مهرماه شروع می‌شود و تا 31 شهریور سال بعد ادامه می یابد.
ارزیابی‌های مرکز مطالعات و تحقیقات دریای خزر نشان می‌دهد دامنه نوسانی تراز آب این دوره در مقایسه با دوره‌های مشابه اخیر بسیار کم بوده است که همین امر حاکی از آن است که شدت سیر کاهشی تراز آب در بهار و تابستان گذشته با شیب کمتری در دو فصل پایانی سال 98 ادامه یافته است و در پایان دی ماه روند افزایشی تراز آب آغاز شده است.
گفتنی است که رودخانه ولگا در میان رودخانه حوزه دریای خزر، بیشترین نقش را در تامین آب این دریاچه دارد.
کاهش قابل ملاحظه آبدهی رودخانه ولگا در سال 2019 نسبت به میانگین بلندمدت در کاهش تراز آب دریای خزر تاثیرگذار بوده است.
میزان آبدهی ولگا در سال 2020 طبق پیش‌بینی موسسه آبشناسی و هواشناسی روسیه کمتر از حد نرمال خواهد بود.
افزایش دمای سطح آب، عامل دیگر موثر در کاهش تراز آب به ویژه در سال‌های اخیر است. نتایج بررسی میانگین دمای سطح دریای خزر در سال 2019 میلادی نشان می‌دهد متوسط دمای آب 0.2 درجه سانتیگراد نسبت به سال گذشته و 1 درجه سانتیگراد نسبت به میانگین بلند، مدت افزایش یافته است.
