انتقاد 40 انجمن کرد از بازداشت زهرا محمدی و سیاست ایران در رابطه با زبان مادری
40 انجمن ادبی کرد خطاب بە رئیسجمهوری ایران، ضمن انتقاد از سیاستهای «خصمانه» جمهوری اسلامی در رابطه به آموزش زبان مادری که سیاستهای دوران پهلوی را در این رابطه ادامه داده، خواستار آزادی زهرا محمدی شدند. این معلم کرد به علت تدریس زبان مادری به 10 سال زندان محکوم شد.
این 40 انجمن خطاب به حسن روحانی، با اشاره به سیاستهای «خصمانه» ایران در برخورد با زبان مادری چه در دوران پهلوی و چه دوران جمهوری اسلامی نوشتند: «در آن دوره (پهلوی) اگرچــه در قانون اســـاسی مشروطه به صـــراحت رسمیت زبان فارسی مطرح نشـــده بود، اما سیاست زبانزدایی به شدیدترین وجه اعمال میگشت، با بـــرافتادن نظام پهلوی، امیـــد و آرزوهای مردم، سیاسیــون و نخبگان برای به روی کار آوردن سیستمی که متناسب با ارزشهای انســانی و پلورالیسم باشد زنده شد. اما متاسفانه مفاهیـم و دالهای گفتمانی مسلط قبلی یکبار دیگر بر سر زبان و نهادهای جدید مقرر گردید».
در این نامه به وجود مادههای قانون اساسی درباره حقوق زبانهای دیگـر تاکید شده، در حالیکه در واقعیت زبان و هویتهـای غیرفارس به سطحی پایینتر تنزل یافتهاند.
این 40 انجمن، «حــــق آموزش زبانهای غیـرفارسی» و «آموزش به این زبانها» را حق تمامی جمعیتهای زبانی در ایران دانسته و افزودند: «آموزش به این زبانها و پشتیبانی دولت برای حفظ و دادن حق برابـــر به این هویتها و زبانها، امری ضروری مینماید».
آنها با انتقاد از اختصاص نهادها و بنیادهای فرهنگی تنها به زبان فارسی، تصریح کردند: «اگر بنیادهایی چون بنیاد سعــدی برای گسترش زبان فارسی از بیــتالمال تأمین بـــودجه میشوند، دیگر زبانهای مردمان این دیار نیز چنین حقــی بر بیتالمال دارند، حقی که گویا نادیده انگاشتن آن نیز به امری بدیهی بدل گشته است».
این انجمنهای ادبی کرد، قرار گرفتن «یادگیری و تدریس زبانهای غیـــرفارسی در حــوزهی مسائل امنیت ملی» را ادامهی «سیاست تکزبانی» خواندند و اظهار کردند: «اگر امـروز زهـــرا محمـدی مدرس داوطلب زبان کردی به 10 سال حبس محکوم میشود، نشـــانهای آشکار از فاصلهی گرفتن از حقوق جمعیتهای زبانی است».
آنها با اعلام اعتراض خود به این حکم تاکید کردند که خواستهی آنها، «تلاش روحانی برای خارج کردن مسئله زبان از دایرهی مسائل امنیت ملــی، پیگیری مسئله حکم حبس زهــــرا محمدی و گام نهادن در مسیر احقاق حقوق زبانی جمعیتهای زبانی ایران» است.
گفتنی است، هر سال فعالان مدنی حوزه زبان مادری در ایران، با گرامیداشت روز 21 فوریه که روز جهانی زبان مادری است، مطالبات خود از جمله حق تحصیل به زبان مادری را مطرح میکنند که اغلب در راه فعالیت آنها سنگاندازی میشود و فعالان در این حوزه اغلب با برخوردهای قهری و دستگیری مواجه میشوند، به عنوان نمونه در 23 فوریه 2014 در آستانه روز جهانی زبان مادری، دستکم 60 تن از فعالان و شهروندان در اهر یکی از شهرهای ترکنشین ایران، به علت گرد آمدن در منزل یکی از فعالان مدنی این حوزه، دستگیر شدند.
به تازگی نیز حکم 10 سال زندان برای زهرا محمدی، معلم زبان کردی، صادر شد که با انتقادات زیادی همراه بود.