رهبر ایران با توئیتی مجددا به گمانه‌زنی‌ها درباره «نرمش قهرمانانه» دامن زد
رهبر ایران، اخیرا به مناسبت زادروز تولد امام حسن بن علی در توییتر فارسی خود، عباراتی را در مورد صلح این امام با معاویه ابن سفیان منتشر کرد که به گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال عقب‌نشینی در برابر فشارهای آمریکا و تکرار «نرمش قهرمانانه» دامن زد.
در این توییت به نقل از آیت‌الله خامه‌ای آمده است: «من معتقدم امام حسن مجتبى شجاع‌ترین چهره‌ى تاریخ اسلام است. ایشان حاضر شد خود را و نام خود را در میان دوستان نزدیکش، فداى مصلحت واقعى کند و تن به صلح دهد، براى اینکه دیدبانى اسلام و حفاظت از قرآن و هدایت نسل‌هاى آینده‌ى تاریخ را در موقع خود انجام دهد».
«نرمش قهرمانانه» در حضور سپاهی‌ها
پیشتر خامنه‌ای در تاریخ 17 سپتامبر 2013 یعنی چند روز پیش از نخستین تماس محرمانه بین ایران و آمریکا در نیویورک، طی دیدار خود با فرماندهان و مسئولان برجسته سپاه پاسداران از اصطلاح «نرمش قهرمانانه» استفاده کرد که در آن هنگام، واکنش‌های بسیاری در داخل و خارج ایران نسبت به آن صورت گرفت. بسیاری از کارشناسان گمانه‌زنی‌های متفاوتی از این اصطلاح ارائه کردند.
به گزارش «عصر ایران» او در این دیدار گفت: «من مخالف حرکت‌های صحیح دیپلماسی نیستم، بنده معتقدم به همان چیزی که سال‌ها پیش به «نرمش قهرمانانه» نامگذاری شد. کشتی‌گیری که به دلیل فنی نرمشی انجام می‌دهد».
رهبر ایران که فرماندهی کل نیروهای مسلح این کشور را نیز در اختیار دارد، به منظور تضمین عدم مخالفت سپاهیان با آنچه که از «نرمش قهرمامانه» در نظر داشت، خطاب به آنان گفت: «سپاه به عنوان یک موجود زنده باید بداند از چه می‌خواهد پاسداری کند، لزومی ندارد سپاه در عرصه سیاسی فعالیت کند اما باید عرصه سیاست را بشناسد».
هفت روز پس از سخنان رهبر ایران، رئیس‌جمهوری این کشور حسن روحانی در 24 سپتامبر 2013 در نشست مجمع عمومی سازمان ملل، طی سخنرانی‌اش که با حساسیت زیادی از سوی رسانه‌ها و سیاستمداران بین‌المللی دنبال می‌شد، تأکید کرد که «ایران به دنبال تعامل سازنده با دیگر کشورهاست و در این چارچوب در پی افزایش تنش با ایالات متحده نیست».
اما در همان تاریخ رویداد دیگری نیز پشت پرده به وقوع پیوست و آن ملاقات محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران و همتای آمریکایی‌اش جان کربی بود.
خبرگزاری تسنیم نزدیک به سپاه پاسداران، فرازهایی از کتاب جان کری به نام Every Day is Extra (هر روز موهبتی دیگر است) را منتشر کرد که وزیر خارجه اسبق آمریکا در آن ضمن شرح ماجراهای زندگی خودش از زمانی که فرزند یک دیپلمات بوده تا پایان دورانش در وزارت خارجه آمریکا پرداخته است.
«کری» فصل هجدهم این کتاب را به موضوع خاطراتش از مذاکرات هسته‌ای با ایران اختصاص داده و در بخشی از این فصل، روایت اولین دیدارش با ظریف در نیویورک و پس از آن زمینه‌چینی‌های او برای پیشبرد مذاکرات با میانجی‌گری عمانی‌ها را آورده است.
او می‌گوید: «وقتی که من و ظریف در آن اتاق کوچک سازمان ملل نشستیم تا اولین گفت‌وگویمان را آغاز کنیم، این واقعیت مبرهن را در گوشه ذهنم داشتم. قرار بود آن نشست یک مکالمه مختصر باشد. من و جواد در آن اتاق کوچکی که اندازه کمد بود نزدیک به نیم ساعت صحبت کردیم...»
کری افزود: «قبل از آن‌که آنجا را ترک کنیم درباره اهمیت محرمانه ماندن مسائل صحبت کردیم. از همان اول، هر دو اذعان کردیم که رابطه‌مان اهمیتی حیاتی در موفقیت کار خواهد داشت. لازم بود یک خط ارتباطی آزاد داشته باشیم که بتوانیم در مواقع حساس و اضطراری مستقیم تماس حاصل کنیم، به همین دلیل، در اولین جلسه‌مان متعهد شدیم از حل کردن مناقشاتمان به‌صورت علنی و از طریق رسانه‌ها خودداری کنیم، به‌جایش قرار شد هر کاری بتوانیم برای حل آنها به‌صورت محرمانه انجام دهیم.»
وزیر خارجه اسبق ایالات متحده در کتاب خود تأکید کرد: «همه اینها در بحبوحه نشست سال 2013 مجمع عمومی سازمان ملل اتفاق می‌افتاد».
در آن هنگام، سخنان روحانی در مجمع عمومی و ملاقات پنهانی ظریف و کری در واقع یک هفته پس از سخنرانی رهبر جمهوری اسلامی ایران درباره «نرمش قهرمانانه» در حضور سپاهیان و هشدار به آنها جهت عدم دخالت در امور سیاسی به وقوع پیوست.
ایالات متحده و برجام
زمانی که رهبر ایران از «نرمش قهرمانانه» و صلح امام حسین در سال 2013 سخن می‌گفت، ایران با مجازات‌های سخت اقتصادی بین‌المللی روبه‌رو بود، پس از آن بود که خامنه‌ای با نشان دادن چراغ سبز به دولت روحانی، زمینه را برای انجام مذاکرات محرمانه و علنی میان تهران و واشینگتن مهیا کرد، مذاکراتی که پس از دو سال در ژوئیه 2015 به توفقنامه هسته‌ای یا «طرح جامع اقدام مشترک» موسوم به «برجام» بین ایران و گروه 5+1 (پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد، چین، فرانسه، روسیه، بریتانیا، ایالات متحده به اضافه آلمان) و نیز اتحادیه اروپا منجر شد.
این توافقنامه اما عمر کوتاهی داشت زیرا با پای گذاشتن دونالد ترامپ به کاخ سفید، رئیس‌جمهوری جدید ایالات متحده، تهدید خود مبنی بر خروج از برجام را در تاریخ 8 ماه مه 2018 عملی کرد و فرمان بازگردادند مرحله‌ای تحریم‌هایی شدیدتر از سابق را علیه ایران صادر کرد و اینک تهران در شرایط اقتصادی بسیار سخت‌تر از مرحله پیش از 2013 به سر می‌برد، به همین دلیل توئیت اخیر رهبر نظام در ایران به گمانه‌زنی درباره احتمال از سرگیری مذاکره با آمریکا زیر فشار تحریم‌ها دامن زده است، اما با این همه نمی‌توان سخنان رهبر ایران را با قاطعیت تمام به عنوان نشانه‌ای از پذیرش شرایط سخت وضع شده از سوی ایالات متحده برای آمدن ایران به میز مذاکره ارزیابی کرد.
