جزئیاتی بیشتر درباره هواپیمای اکراینی؛ آیا برخورد موشک ایرانی 176 را کشت؟
نخستوزیر کانادا شامگاه پنجشنبه 9 ژانویه (19 دی) در یک نشست خبری اعلام کرد، هواپیمای اوکراینی که بامداد چهارشنبه در ایران سقوط کرد، در اثر شلیک یک موشک زمین به هوای ایران سرنگون شده است.
جاستین ترودو گفت: «اطلاعاتی از منابع متعدد داریم، از کشورهای مختلف و سازمان اطلاعاتی خودمان، که این هواپیما در اثر شلیک یک موشک زمین به هوای ایرانی سقوط کرده است.»
او همچنین تصریح کرد که ایران هرگز تحقیقات صادقانه ای در مورد هواپیمای اوکراین انجام نخواهد داد.
از طرفی، اداره ایمنی حمل و نقل کانادا اعلام کرده است که مقدمات لازم برای بازدید از محل سقوط را فراهم می کند.
همچنین، سازمان امنیت ملی حمل و نقل آمریکا (ن تی اس بی) که هنوز در این مورد اظهار نظر نکرده است، عصر پنجشنبه تایید کرد، هیات ایمنی ترابری موافقت کرده در تحقیقات شرکت کند.
بریتانیا به فرضیه موشکی میپیوندد
بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا هم پنجشنبه گفت: «اکنون مجموعهای از اطلاعات وجود دارد که این پرواز با اصابت یک موشک زمین به هوا سقوط کرده که ممکن است غیرعامدانه بوده باشد. ما در حال همکاری نزدیک با کانادا و شرکای بینالمللی خود هستیم و اکنون باید تحقیقات کامل و شفافی انجام شود.»
در همین راستا، دومینیک راپ وزیر امور خارجه بریتانیا گفت: «با توجه به انبوه اطلاعاتی که نشان میدهد پرواز هواپیمایی بینالمللی شماره 752 اوکراین توسط یک موشک زمین به هوای ایران سقوط کرد و با توجه به افزایش تنش، اکنون ما به همه شهروندان بریتانیا توصیه میکنیم که به ایران سفر نکنند.»
ابراز تردید ترامپ: «اتفاق وحشتناکی رخ داده است»
علاوه بر این، رئیسجمهور آمریکا دونالد ترامپ، درباره علل این سانحه ابراز تردید کرد و روز پنجشنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که در مورد سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین پس از بلند شدن از باند فرودگاه از تهران، مشکوک است، او افزود: «شاید کسی در آنجا اشتباه کرده باشد. مطمئنم از طرف ما نبوده است. بعضی گفتهاند که مشکل فنی داشته است. واقعا نمیدانم. ایدهآل این است که جعبه سیاه را به بوئینگ یا حتی به کشوری مثل فرانسه بدهند تا بررسی شود.»
او همچنین گفت: «من احساس می کنم که اتفاق وحشتناکی اتفاق افتاده و باید یک تحقیق فوری انجام شود.»
«اشتباه کشنده»
قابل توجه است که چند مقام آمریکایی پیشتر درروز پنجشنبه 9 ژانویه به رویترز تأیید کرده بودند که هواپیمای اکراینی «احتمالاً در اثر اصابت دو موشک ایرانی» سرنگون شده است.
شبکه سی بی اس آمریکا به نقل از منابع آگاه در دستگاههای اطلاعاتی گزارش داد که یک ماهواره این کشور ابتدا «جهشهایی ناگهانی» در طیف فروسرخ که نشانه پرتاب دو موشک بود و بعد از آن جهش دیگری در اثر یک انفجار را ردیابی کردند.
در همین حال نشریه «نیوزویک» به نقل از مقامهای پنتاگون، مقامهای ارشد اطلاعاتی آمریکا و همچنین مقامهای اطلاعاتی عراق نوشت که به اعتقاد آنها پرواز شماره پیاس 752 خطوط بینالمللی اوکراین هدف اصابت موشک روسی تور قرار گرفته است.
از سوی دیگر، اوکراین پنجشنبه از کشورهای غربی خواست تا «مدارکی» را که در اختیار دارند، ارائه دهند تا به تحقیقات در مورد سقوط هواپیمای اوکراینی در ایران کمک کند. ریاست جمهوری اوکراین در بیانیهای اعلام کرد: «به نفع کشور ماست که حقیقت روشن شود، بنابراین، ما از شرکای غربی اوکراین درخواست میکنیم اگر شواهدی دارید که به تحقیقات کمک میکند، آن ها را در اختیار ما قرار دهید.»
کیف همچنین اعلام کرد: «هواپیمای سانحه دیده، حامل 82 ایرانی، 63 کانادایی، 10 سوئدی، 4 نفر از افغانستان، 3 بریتانیایی، 3 آلمانی، 2 اوکراینی و خدمه پروازی متشکل از 9 اوکراینی بود. شرکت هواپیمایی اوکراین اعلام کرد هواپیمای سقوط کرده در تهران هواپیمای جدیدی بود و دو روز پیش از پرواز مورد بازرسی فنی دقیق قرار گرفته بود.
این در حالی است که سفارت اوکراین در ایران در ساعات اولیه سانحه گفته بود که اطلاعات اولیه نشان میدهد نقص فنی در موتور هواپیما و نه حمله موشکی یا اقدام تروریستی، علت سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین در ایران است اما پس از آن بیانیهای را که در این مورد روی وبسایت سفارت منتشر کرده بود حذف کرد.
ایران تکذیب میکند... «این یک جنگ روانی علیه ماست»
از سوی دیگر، ایران این فرضیه را تکذیب کرد و علی ربیعی سخنگوی دولت ایران در بیانیهای که توسط تلویزیون دولتی منتشر شد، خبر سقوط هواپیما بر اثر اصابت موشک را «جنگ روانی» طراحی شده توسط دولت آمریکا توصیف کرده است.
علی ربیعی گفته است دولت آمریکا به جای «دروغپردازی و شکلدادن به یک عملیات روانی» به نتایج بررسی کمیتههای مرتبط با این حادثه دقت کند.