عضو کمیسیون امنیت و سیاست خارجی مجلس نمایندگان ایران، منوط کردن اجرای کانال INSTEX به موضوعاتی که در برجام نیامده است، را خلاف قواعد بین‌المللی دانست و اعلام کرد که جمهوری اسلامی به هیچ وجه شروط را نمی‌پذیرد.
حسین نقوی حسینی، دوشنبه 4 فوریه 2019، در گفتگو با خبرگزاری مهر، درباره ثبت کانال ارتباطی «اینستکس» که به منظور دور زدن تحریم های آمریکا تشکیل شده، اظهار کرد: «اقدام سه کشور اروپایی عضو برجام برای ثبت این کانال ارتباطی گام مهم و لازمی بود اما هنوز این موضوع عملیاتی نشده محدودیت های آن اعلام شده است».
وی با اشاره به اظهاراتی مبنی بر اینکه اجرای این کانال منوط به تصویب FATF در ایران است، گفت: «منوط کردن اجرای این کانال به مواردی خارج از برجام برخلاف تعهدات بین المللی است، چرا که اروپا باید این کانال ارتباطی را برای اجرای الزامات و تعهدات خود در قبال برجام عملیاتی کند».
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرد: «برخی از مقامات اروپا اجرای این کانال را منوط به تصویب FATF یا مذاکره پیرامون مواردی چون مذاکره موشکی کرده اند که این مسائل ارتباطی به برجام ندارد».
هیچ مذاکره ای در حوزه موشکی نخواهیم داشت
نقوی حسینی تاکید کرد: «جمهوری اسلامی صراحتاً بر مبنای استراتژی‌های خود اعلام کرده است که به هیچ وجه هیچ نوع مذاکره‌ای درباره حوزه موشکی نخواهیم داشت».
وی تصریح کرد: «ایران به هیچ وجه در حوزه موشکی با هیچ احدی مذاکره نخواهد کرد و مسئولان دستگاه دیپلماسی ما در هیچ جلسه ای که قرار باشد پیرامون موضوع موشکی ایران برگزار شود، حضور نخواهد یافت و حتما جلسه را ترک خواهند کرد.»
نقوی حسینی بیان کرد: «منوط کردن اجرای این کانال به موضوعاتی که در برجام نیامده است، خلاف قواعد بین المللی است و جمهوری اسلامی ایران به هیچ وجه شروط را نمی پذیرد».
وی با اشاره به اینکه محدودیت هایی که برای اجرای این کانال اعلام شده انجام تعهدات برجامی محسوب نمی شود، خاطرنشان کرد: «البته ثبت و اعلام این کانال گام مهمی است که اروپایی برداشتند و امیدواریم که این گام با همان شفافیتی که در برجام وجود دارد تا انتها ادامه یابد».
گفتنی است، سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس 1 فوریه 2019 به طور رسمی ایجاد زیرساخت INSTEX را که SPV محسوب می‌شود، ایجاد کردند تا از این طریق تحریم‌های آمریکا علیه ایران را دور بزنند.
INSTEX به طور مخفف یعنی ابزار حمایت از مبادلات تجاری، مکانیزه پرداختی است که به شرکت‌های اروپایی این امکان را می‌دهد بدون قرار گرفتن در معرض تحریم‌های آمریکا با ایران تجارت کنند. سه شرکت اروپایی طی بیانیه‌ای اعلام کردند INSTEX از تجارت قانونی اروپا با ایران حمایت کرده و در گام نخست بخش‌های حیاتی برای مردم ایران را از جمله امور دارویی، تجهیزات پزشکی و مواد غذایی را در برخواهد گرفت.
برای آنکه اروپا پس از خروج آمریکا از برجام، این توافق را زنده نگه دارد در سال 2018 قوانین مسدودساز را برای نخستین بار از سال 1996 دوباره به جریان انداخت. این قوانین پیشتر در سال 1996 و با هدف مقابله با تحریم آمریکا علیه اروپا، ایران و لیبی از سوی پارلمان اروپا اجرایی شد. اجرای قوانین مسدودساز به شرکت‌های اروپایی امکان دور ماندن از تحریم‌های فرامرزی آمریکا را فراهم کرده و در واقع هر گونه تحریم‌های خارجی بر اروپا را بی‌اثر می‌کند و از طرف دیگر رعایت تحریم‌های خارجی توسط اشخاص حقیقی و شرکت‌های اروپایی را ممنوع می‌کند.
ایجاد SPV که INSTEX ابزار آن محسوب می‌شود، بخشی از تلاش اروپا برای نجات توافق هسته‌ای با ایران است.
عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه ایران می‌گوید: نظام پرداخت مالی ایران با اروپا اگرچه نخست برای کالاهای غیرتحریم شده مورد استفاده قرار خواهد گرفت، اما در نهایت موارد تحریم‌شده را نیز پوشش خواهد داد و در واقع هدف از ایجاد این زیرساخت نیز مبادلات کالاهای تحریم‌شده است.
در صورتی که SPV وجود نداشته باشد، شرکت‌های اروپایی که می‌خواهند از ایران کالا وارد کنند یا نفت بخرند، در معرض سیاست‌های تنبیهی آمریکا به دلیل نقض تحریم‌ها قرار خواهند گرفت.
