محمدحسن ابوترابیفرد از روحانیون اصولگرای هوادار رهبر ایران در خطبههای نماز جمعه این هفته تهران دولت روحانی را به رانتخواری متهم کرد و ضمن تاکید بر «بیان خطاهای گذشته و تشخیص راههای اصلاح»، خواستار در پیش گرفتن «اقتصاد مقاومتی» برای مواجهه با بحران اقتصادی ایران شد.
در حالی که فشارها و انتقادها به دولت حسن روحانی به ویژه از سوی رقبای اصولگرا همچنان در حال افزایش است، ابوترابی گفت: «دولت رانتی یعنی دولتی که یارانه در کشورش پخش میشود اما به جای آنکه اقشار کم درآمد از آن استفاده کنند، کسانی که قدرت بیشتری در درآمد زایی دارند از آن استفاده میکنند.»
به گزارش خبرگزاری ایسنا، محمدحسن ابوترابیفرد، امام جمعه موقت تهران روز جمعه 26 اکتبر با تاکید بر اینکه «دولت رانتی» اجازه نمیدهد «اقتصاد مولد» در کشور از ظرفیت برخوردار شود، اظهار کرد: «خطاهای گذشته را بیان و راههای اصلاح را مشخص کنیم و با وحدت کلمه جلو برویم.»
وی افزود: «میگویند اگر میخواهید با توانایی و چگونگی عمل کسانی که یک کشور را اداره میکنند آشنا شوید، به بودجه آن کشور نگاه کنید، امروز هم بدون تردید مشکلات ما از نحوه تعیین بودجه و بودجهریزی نشات میگیرد.»
ابوترابیفرد با بیان اینکه بودجه آیینهای برای چگونگی اداره کشور است ادامه داد: «بنده توصیهام به شخص رئیسجمهور محترم آن است که بیایید در چند لایحه بودجه باقیمانده از دولت، بودجهریزی بر اساس عملکرد و اهداف را پایهریزی کنید که یک حرکت انقلابی خواهد بود و در آینده شما را ستایش خواهند کرد.»
وی بیان کرد: «با توجه به اهمیت اصلاح نظام بانکی کشور که خوب میدانید ریشه مشکلات در این نظام پرآسیب است، معطوف به چند امر شوید؛ افزایش استقلال بانک مرکزی، نظارت قانونمند بانک مرکزی بر بانکهای دولتی و خصوصی، همچنین تمام تلاش خود را متکی بر رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال و کاهش نرخ بیکاری و به صورت واقعی معطوف به عملیاتی شدن اقتصاد مقاومتی بنمایید و تمام تلاش خود را بکنید با بالابردن بهرهوری و کاهش مسائل غیرضروری اقتصاد را به سمت حل مشکلات حرکت دهید.»
آیتالله خامنئی رهبر نظام در ایران برای نخستین بار در شهریور 1389 در دیدار با کارآفرینان «اقتصاد مقاومتی» را مطرح کرده و در تعریف اقتصاد مدنظر خود آن را «معنا و مفهومی از کارآفرینی» معرفی کرد و برای نیاز اساسی ایران به کارآفرینی نیز دو دلیل «فشار اقتصادی دشمنان» و «آمادگی کشور برای جهش» را مورد اشاره قرار داد.
پس از خروج آمریکا از برجام در 8 ماه مه گذشته و آغاز روند تشدید تحریمهای ایالات متحده علیه ایران طیف نزدیک به رهبر ایران «اقتصاد مقاومتی» را ترویج میکنند و آن را به عنوان تنها راهحل مقابله با فشارهای اقتصادی داخلی و خارجی قلمداد میکنند.
امام جمعه موقت تهران با تاکید بر اینکه دولت باید صادقانه با مردم سخن بگوید، تاکید کرد: «اگر مردم شما را صادق ببینند با شما همراهی میکنند، این مردم در دفاع مقدس و انقلاب خود را نشان داده اند پس به مردم اعتماد کنید و طوری حرکت کنید که اعتمادساز باشد.»
وی افزود: «توصیهام به دولت و مجلس این است که حتی یک پروژه عمرانی جدید را کلید نزنید. دولت و مجلس در این زمینه همراه باشند. هزینههای کشور را بالا نبرید، همچنین در راه واگذار کردن پروژههای نیمهتمام به بخش خصوصی کوشا باشید تا نقدینگی کشور صرف پروژههای عمرانی شود.»
امام جمعه موقت تهران خاطرنشان کرد: «دولت محترم اعلام و برنامهریزی کند که برای حل مشکلات بانک مرکزی چه کاری میخواهد انجام دهد. همچنین دولت استقراض از بانک مرکزی و بانکهای دیگر را متوقف کند و به مردم توضیح دهد که اگر میخواهد نقدینگی را تامین کند از کجا تامین میکند و به مردم صادقانه توضیح دهید که اگر بخواهیم به منابع بانک مرکزی و سایر بانکها دست درازی کنیم نقدینگی کشور بالا میرود و به تورم میانجامد.»
پیشتر پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی ایران در مقالهای به قلم سعید مشیری و محمد نادعلی مینویسد که «ساختار نظام بانکی در اقتصاد ایران طی سه دهه اخیر دارای نوسانات زیادی بوده است. شبکه بانکی در قبل از انقلاب، دارای ساختار مدیریتی دولتی و خصوصی بود و پس از انقلاب، تمام بانک های کشور ملی شدند و در مالکیت دولت درآمدند، در سالهای اخیر دوباره مدیریت بانکهای کشور به صورت دولتی و خصوصی درآمده است. اگرچه بحرانهای بانکی مانند هجوم بانکی هرگز در ایران مشاهده نشده است، اما شاخص فشار بازار پول نشان میدهد، نظام بانکی ایران در زمانهای مختلف بحران را تجربه کرده است.»
با این همه کارشناسان بر این باورند که با شروع دور دوم مجازاتها در 4 نوامبر اقتصاد ایران و به ویژه صناع نفت و گاز و نظام بانکی ایران ضربات سختی دریافت خواهد کرد.