مهاجرت بیش از 200 میلیون نفر تا سال 2050 تحت تاثير تغییرات اقلیمی
در این گزارش به تاثیرات تغییرات اقلیمی از جمله کمبود آب، افزایش خرابی محصولات و بالا رفتن سطح آب دریا بر مهاجرت‌های داخلی پرداخته شده است
پژوهش تازه «بانک جهانی»، نشان می‌دهد در صورتی که در میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای کاهش چشمگیری صورت نگیرد و اقدامی فوری جهت کاهش آسیب‌های محیط زیستی انجام نشود، جهان تا سه دهه آینده شاهد میلیون‌ها مهاجر و آواره خواهد بود.
در این پژوهش که فاز دوم آن، دوشنبه 13 سپتامبر منتشر شد، نرخ مهاجرت‌های اقلیمی داخلی در شش منطقه جغرافیایی مورد بررسی قرار گرفت. شرق آسیا و اقیانوس آرام، شمال آفریقا، شرق اروپا و آسیای مرکزی، آفریقای سیاه (جنوب صحرای بزرگ آفریقا) و آمریکای لاتین این شش موقعیت جغرافیایی مورد مطالعه هستند.
در این گزارش که در سه سناریوی مختلف بررسی شده است، به تاثیرات تغییرات اقلیمی از جمله کمبود آب، افزایش خرابی محصولات و بالا رفتن سطح آب دریا بر مهاجرت‌های داخلی پرداخته شده است.
بهترین و بدترین سناریو
چنانچه دو فاکتور مهم کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و توسعه پایدار و فراگیر در اولویت کاری دولت‌ها قرار گیرد، تغییرات اقلیمی منجر به بهترین سناریو خواهد شد. در این سناریو، جهان تنها شاهد مهاجرت 44 میلیون انسان خواهد بود.
در بدترین سناریو، اگر نرخ انتشار گازهای گلخانه‌ای بالا بوده و توسعه به شکل ناپایدار و نابرابری صورت گیرد، مهاجرت انسانی تا سقف 216 میلیون نفر پیش‌بینی می‌شود. بر اساس این گزارش، بخش عمده این جابه‌جایی‌ها، مهاجرت‌های داخلی و کوچ‌های درون کشوری خواهد بود.
بدترین قرعه به نام که می‌افتد؟
بر پایه این مطالعه، مناطقی همچون آفریقای سیاه، شمال آفریقا و جنوب آسیا شاهد بیشترین تغییرات جمعیتی خواهد بود.
در آفریقای سیاه، چنانچه بدترین سناریو رخ دهد، پیش‌بینی می‌شود 86 میلیون نفر داخل کشورهای خود جا‌به‌جا شوند. «بیابان زایی» و وابستگی مردم به کشاورزی بزرگترین عامل مؤثر در این مهاجرت داخلی است.
شمال آفریقا نسبت به جمعیت خود، بزرگترین سهم را از آن خود می‌کند. این گزارش برآورد می‌کند که 19 میلیون جمعیت انسانی که 9 درصد جمعیت این منطقه را تشکیل می‌دهد، به دلیل کمبود آب مجبور به مهاجرت می‌شوند. شمال شرقی تونس، غرب و جنوب مراکش، شمال غربی الجزایر و دامنه مرکزی رشته‌کوه‌های اطلس مناطقی هستند که بیشترین تاثیر را به خود خواهند دید.
در جنوب آسیا و به ویژه بنگلادش 19.5 میلیون نفر مجبور به مهاجرت خواهند شد. نیمی از این جمعیت به دلیل «سیل» و «خرابی محصولات» مجبور به ترک خانه‌های خود خواهند شد.
راه حل چیست؟
دانشمندان بر سر احتمال وقوع «بدترین سناریو» باهمدیگر اختلاف نظر دارند. بسیاری از آن‌ها معتقد هستند که «بدترین سناریو» دیگر احتمال مطرحی نیست اما با این وجود حتی با درنظر گرفتن «سناریوی میانه»، این پدیده باعث تغییرات زیاد در بافت جمعیتی و افزایش شمار آوارگان در جهان خواهد شد. خبرگزاری «آسوشیتدپرس» به نقل از پروفسور مارتن ول آست، مدیر «مرکز بین‌المللی اقلیم در هلال احمر و صلیب سرخ» نوشت: «این مسئله واقعیت انسانی کنونی ماست و ما از وخیم‌تر شدن آن نگران هستیم.»
ویویان کلمنت و کانتا کوماری ریگاد از نویسندگان این گزارش پیشنهاد می‌کنند برای جلوگیری از شکل‌گیری «بدترین سناریو» باید اقداماتی دسته‌جمعی جهت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و همچنین سرمایه‌گذاری گسترده برای توسعه پایدار و برابر به خصوص در یک دهه آینده صورت گیرد.
از جمله‌ی این راه‌حل‌ها، رسیدن به مرحله «خالص صفر انتشار گازهای گلخانه‌ای» تا اواسط قرن حاضر است.
«خالص صفر انتشار گازهای گلخانه‌ای» زمانی حاصل می‌شود که تمام گازهای گلخانه‌ای منتشر شده توسط انسان در یک فرایند معروف به «حذف کربن»، در اتمسفر زمین متعادل شود.این فرایند باعث می‌شود که گرمایش جهانی تا 1.5 درجه سانتی‌گراد محدود گردد.
پژوهش‌گران در این مطالعه، همان‌طور که در «پیمان پاریس» تأکید شده، سرمایه‌گذاری در یک توسعه پایدار، مقاوم و سازگار با محیط زیست را پیشنهاد می‌دهند.
پیمان پاریس با اجماع 195 کشور در تاریخ 12 دسامبر 2015 با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به تصویب رسید. ایران از جمله کشورهایی است که به این پیمان نپیوسته است.
