رابرت مالی: سرنوشت برجام با علامت سوال بزرگی مواجه است
در صورت شکست مذاکرات وین، جایگزین‌هایی چون تحریم‌های جدید یا توافق دو جانبه تهران و واشینگتن قابل پیش‌بینی است
رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران، گفته است که سرنوشت توافق هسته‌ای با ایران موسوم به برجام با «علامت سوال بزرگی» مواجه است.
مالی در گفت‌وگویی که پنجشنبه، 19 اوت 2021، در نشریه «پولیتیکو» منتشر شده، تصریح کرد، به‌دلیل عدم تعامل ایران٬ مساله بازگشت به توافق برجام «چیزی نیست که کاملا تحت کنترل ما باشد».
او در پاسخ به پولیتیکو از ارائه «درصد شانس» موفقیت مذاکرات اتمی وین خودداری و تاکید کرد، اگر به شما یک درصدی بدهم، این موضوع کمک چندانی به شما نخواهد کرد.
او افزود: «درباره این که طرف ایرانی چه خواهد کرد و چه نخواهد کرد متغیرهای نامعلومی وجود دارد».
مالی با تاکید بر اینکه آمریکا برای ازسرگیری مذاکرات آماده است افزود که اگر توافق را ممکن نمی‌دانستیم اعلام آمادگی نمی‌کردیم.
او اضافه کرد، اگر ایالات متحده و ایران نتوانند در چند ماه آینده به توافق دست پیدا کنند تیم او برای رویدادهای محتمل آماده می‌شود. یکی از طرح‌ها این است که تهران و واشینگتن یک توافق کاملا جداگانه‌ای را امضا کنند که دارای مفاد متفاوتی با توافق کنونی باشد. آن طرح دیگر این است که واکنش‌های تنبیهی با هماهنگی متحدان اروپایی (علیه جمهوری اسلامی) اعمال شود.
او در ادامه افزود که تاخیر به وجود آمده در مذاکرات به‌دلیل عدم اعتمادی است که در جریان کارزار «فشار حداکثری» دولت دونالد ترامپ و همچنین دوره انتقالی دولت در ایران به وجود آمده است.
مالی گفت: «اما داشتن علامت سوال (درباره سرنوشت برجام) کاملا توجیه‌پذیر است، چرا که اگر تاکنون (به توافق) نرسیده‌اید، گفت‌وگوها به درازا خواهد کشید. اگر برنامه هسته‌ای ایران پیشرفت داشته باشد و ایران به برداشتن گام‌های تحریک‌آمیز ادامه دهد، تازه اگر به فعالیت‌های تحریک‌آمیز منطقه‌ای این کشور اشاره‌ای نکنیم، این ما را به سمت دیگری هدایت می‌کند٬ یعنی دور شدن از یک توافق.»
هشدار سه قدرت اروپایی
از طرفی وزارت خارجه سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا روز گذشته با صدور بیانیه‌ای درباره گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیرامون فعالیت‌های اتمی ایران، نگرانی شدید خود را از اهداف هسته‌ای جمهوری اسلامی ابراز کردند و اقدامات ایران را «نقض جدی» تعهدات خود در برجام خواندند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هفته جاری، در آخرین گزارش خود به کشورهای عضو اعلام کرده که ایران سرعت غنی‌سازی اورانیوم را افزایش داده و تا آستانه تولید سلاح اتمی پیش رفته است.
آژانس تاکید کرد، «ایران پیش‌تر در سایت نطنز از یک آبشار 164تایی از سانتریفیوژهای IR-6 برای غنی‌سازی اورانیوم تا 60 درصد استفاده می‌کرد، اما هم‌اکنون علاوه بر آبشار مذکور، یک مجموعه 153تایی از سانتریفیوژهای IR-4 نیز برای غنی‌سازی تا 60درصد راه‌اندازی کرده است.»
در بیانیه سه کشور اروپایی آمده است که «هر دو گامی کلیدی در توسعه سلاح هسته‌ای هستند» و این در حالی است که هیچ‌گونه توجیه برای این اقدامات ایران وجود ندارد.
در ادامه این بیانیه آمده است: «از آن‌جایی که ایران با عدم تمدید توافق نظارتی با آژانس، دسترسی آن را به تاسیسات اتمی خود به میزان قابل توجهی محدود کرده، نگرانی ما عمیق‌تر شده است.»
بر اساس توافق هسته‌ای سال 2015 با قدرت‌های جهانی، ایران تنها مجاز به غنی‌سازی اورانیوم تا سطح 3.5 درصدی است.
برای تولید بمب اتمی نیاز به اورانیوم با 90 درصد غنی‌سازی است و افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم به 60 درصد، موجب برانگیخته شده نگرانی‌های دیگر کشورها شده است.
سه قدرت اروپایی در این بیانیه گفته‌اند: «فعالیت‌های ایران بسیار نگران‌کننده است، چرا که مذاکرات از دو ماه پیش به درخواست تهران متوقف شده و ایران تاکنون به تاریخی برای از سرگیری روند گفت‌وگوها متعهد نشده است.»
مذاکرات وین که از اواسط فروردین سال جاری شمسی با هدف بازگشت همزمان ایران و آمریکا به توافق هسته‌ای آغاز و شش دور آن برگزار شد، به‌دلیل اختلافات «عمده و پیچیده» بدون نتیجه‌ای مشخص متوقف شده است.
قرار بود دور هفتم مذاکرات در اوایل ماه هفتم میلادی آغاز شود اما با به قدرت رسیدن ابراهیم رئیسی در تهران، این مذاکرات به حالت تعلیق درآمد و تاریخی نیز برای از سرگیری مجدد این مذاکرات اعلام نشده است.
