نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان سهشنبه 6 اکتبر 2020 ضمن اتهام جمهوری آذربایجان به ادامه «جنگی تروریستی» علیه مردمی که به گفته او «برای آزادی میجنگند»، حمایتهای آنکارا از باکو را عامل ادامه جنگ در اقلیم ناگورنو قرهباغ قلمداد کرد و تأکید کرد «چنانچه امنیت ارمنستان به خطر بیافتد روسیه در چارچوب معاهده بین دو کشور متعهد است. من مطمئنم که روسیه چنانچه وضعیت ایجاب کند به تعهداتش عمل خواهد کرد».
نخست وزیر ارمنستان در گفتوگو با خبرگزاری فرانس پرس در ایروان درباره ادامه جنگ در منطقه جنوب قفقاز گفت:«اگر تحرکات گسترده ترکیه نبود جنگ آغاز نمیشد. هر چند که مقامات آذربایجانی به طور گستردهای در 15 سال اخیر گفتمان جنگ را در پیش گرفته بودند اما علت اتخاذ تصمیم به آغاز جنگ حمایتهای کامل ترکیه است».
پاشینیان افزود که «این تنها تنشزایی جدیدی در ناگورنو قرهباغ نیست بلکه عملیاتی است که در آن گروههای تروریستی از خاورمیانه به منطقه مورد مناقشه قرهباغ اعزام شدهاند» که به تعبیر او نیروهای ارمنستان هماکنون «عملیات مبارزه با تروریسم» را انجام میدهند.
اشاره او به گزارشهای برخی منابع است که میگویند «ترکیه جنگجویانی را از سوریه برای حمایت از آذربایجان اعزام کرده است»، امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه نیز با اشاره به این اخبار آنها را «تروریست» توصیف کرده و گفته که ترکیه از «خط قرمز» فراتر رفته است.
اتهام ترکیه به استفاده از جنگندههای F-16 در جنگ قرهباغ
از سویی ایروان و بنا به اتهامات نیکول پاشینیان به آنکارا، «نیروهای ترکیه بهطور مستقیم و گسترده در جنگ قرهباغ و به ویژه با استفاده از جنگندههای F-16 در درگیریهای قرهباغ مشارکت دارند»، اتهامی که ترکیه به شدت آن را تکذیب میکند.
در همین راستا نخست وزیر ارمنستان گسترش جنگ در ناگورنو قرهباغ را تنها در «ادامه سیاست ترکیه برای نسلکشی ارامنه» عنوان کرد.
او در اینباره از «کشتار نزدیک به یک و نیم میلیون ارمنی در دوره امپراتوری عثمانی در جنگ جهانی اول» سحن گفت و افزود که «ترکیه به جنوب قفقاز بازگشته تا به سیاست نسلکشی ارامنه» را ادامه دهد.
پاشینیان با این گفته که کشورش «آخرین سد در برابر توسعهطلبیهای ترکیه است»، افزود «چنانچه اروپا قادر به تعریف دقیقی از این وضعیت نیست، چارهای جز انتظار ترکیه در نزدیکی وین نخواهد داشت»، اشاره به حملات امپراتوری عثمانی در قرن هفدهم میلادی برای اشغال وین، پایتخت اتریش کنونی است.
او ابراز اطمینان کرد چنانچه ارمنستان در خاک خود مورد حمله مستقیم واقع شود مسکو و بنا به ائتلاف نظامی بر اساس معاهده میان دو کشور به ایروان کمک خواهد کرد.
روسیه مطمئنا از ارمنستان دفاع خواهد کرد
او ادامه داد که «چنانچه امنیت ارمنستان به خطر بیافتد روسیه در چارچوب معاهده بین دو کشور متعهد است. من مطمئنم که روسیه چنانچه وضعیت ایجاب کند به تعهداتش عمل خواهد کرد».
نخست وزیر ارمنستان درباره جامعه بینالمللی و از جمله رهبران اروپایی که اخیرا گفتگوهای تلفنی گستردهای را درباره بحران جنگ قرهباغ با آنها انجام داده، گفت «بهترین پاسخ به این عملیات تروریستی به رسمیت شناختن استقلال ناگورنو قرهباغ است». موضوعی که تاکنون هیچ کشوری و حتی خود ارمنستان به آن مبادرت نکرده است.
علیرغم فراخوانهای فزاینده بینالمللی برای آتشبس، درگیریهایی که از 10 روز پیش میان نیروهای جمهوری آذربایجان و ارمنستان در اقلیم ناگورنو قرهباغ و مناطق اطراف آن آغاز شده میرود تا در سایه ادامه تبادل اتهامها میان دو کشور، گستردگی جنگ و دخالت کشورها و ورود پیکارجویان خارجی ابعاد خطرناکی به همراه داشته باشد.
آذربایجان میگوید برای بازپسگیری خاکش میجنگد
این در حالی است که الهام علیاف رئیسجمهوری آذربایجان روز یکشنبه چهارم اکتبر 2020 در گفتوگوی اختصاصی با العربیه تاکید کرد که کشورش در جنگ با ارمنستان در وضعیت هجومی قرار دارد و «میکوشد سرزمینهایش را پس بگیرد».
او با تاکید بر اینکه «راه حل بحران، تن دادن به قطعنامههای شورای امنیت است» گفت: «اگر جامعه جهانی در اجرایی کردن قطعنامههایش ناکام بماند، خود ما رأسا این کار را میکنیم».
علیاف با اشاره به اینکه «سرزمینهای ما اشغال شدهاند و به تلاش برای بازپسگیری آنها ادامه میدهیم»، گفت: « اگر ارمنستان عقبنشینی کند، برای آتشبس آمادهایم».
رئیسجمهوری آذربایجان در همینباره اضافه کرد: «اتهامات فرانسه به آذربایجان درباره وجود پیکارجویان اجارهای را نمیپذیریم ... ارتشی با 100 هزار سرباز داریم و پیکارجویان اجارهای نداریم ... از فرانسه میخواهیم از ما عذرخواهی کرده و مسئولیتپذیر باشد».
علیاف مدعی شد که «یک میلیون آذربایجانی خواهان بازگشت به مناطقشان هستند» و «کشوری وجود ندارد که ناگورنا قره باغ را به عنوان یک کشور به رسمیت بشناسد».
او درخواست کرد که نیروهای ارمنستان باید از خاک آذربایجان خارج شوند و نخستوزیر ارمنستان باید بابت اهانتی که به آذربایجان کرده، عذرخواهی کند.
رئیسجمهوری آذربایجان با تاکید مجدد درباره اینکه بحران با ارمنستان باید از راه گفتوگو حل و فصل شود، گفت: «راهحلی برای پایان دادن به بحران به ارمنستان ارائه کردیم ولی پاسخی دریافت نکردیم ... ارمنستان نمیخواهد قطعنامههای شورای امنیت را اجرا کند».