گزارشها کنونی از لیبی، دال بر هیچ نشانی در خصوص پایان فوری جنگ داخلی لیبی نبوده و دولت الوفاق نیز پیشنهاد عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهوری مصر پیرامون برقراری آتشبس از صبح دوشنبه 8 ژوئن را به شکل غیر مستقیم، رد کرده است.
این در حالی است که بر أساس آخرین گزارشهای میدانی، دولت مستقر در طرابلس با شبهنظامیان متحد خود در حال پیشرفت به سمت شهر ساحلی سرت است که از اهمیت سوق الجیشی برای نیروهای ژنرال حفتر فرمانده ارتش لیبی برخوردار میباشد.
احمد المسماری سخنگوی ژنرال حفتر، اعلام کرده حال که دولت الوفاق، پیشنهاد آتشبس را رد کرده و لذا نیروهای ژنرال حفتر هم به عملیات خود ادامه میدهند. او با متهم کردن ترکیه به دخالت در اوضاع داخلی لیبی، گفته است که هدف ترکیه، اشغال لیبی و کنترل آن است.
با گذشت 14 ماه پس از آغاز حمله نیروهای ژنرال حفتر به مقر دولت الوفاق در طرابلس، اکنون نیروهای ژنرال حفتر تحت عنوان «ارتش ملی لیبی»، کنترل مناطق مهمی را از دست دادهاند.
دولت الوفاق که با کمک ترکیه آنها را عقب رانده و ترکیه، ارسال پهپادهای خود، سیستم دفاع هوایی و اعزام سرباز به طور فزایندهای از دولت الوفاق به نخستوزیری فائز سراج، حمایت میکنند. در مقابل روسیه، مصر و امارات متحده عربی از ژنرال حفتر پشتیبانی میکنند.
خبرگزاری آلمان طی گزارشی به نقل از شاهدان عینی نوشته است که نیروهای الوفاق دوشنبه 8 ژوئن تا حدود 30 کیلومتری غرب سرت رسیده بودند. این شهر در ساحل دریای مدیترانه میان طرابلس و بنغازی واقع شده است.
گفتنی است که عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر، شنبه گذشته در پی دیدار با ژنرال حفتر، بدون حضور نمایندهای از جانب دولت الوفاق ، پیشنهاد آتشبس و یافتن راه حلی سیاسی برای پایان دادن به جنگ داخلی لیبی را مطرح کرده بود.
تا کنون تمام تلاشها برای میانجیگری میان طرفهای درگیر در لیبی ناموفق مانده است. به گفته سخنگوی دولت آلمان، آنگلا مرکل صدراعظم این کشور در گفتگو با رئیسجمهوری مصر از تلاشهای او برای برقراری آتشبس در لیبی پشتیبانی کرده است.
آلمان خواستار آغاز مذاکرات صلح لیبی تحت نظارت سازمان ملل متحد است.
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه هم روز دوشنبه 8 ژوئن با دونالد ترامپ درباره لیبی تلفنی گفتگو کرده است
اردوغان پس از این گفتگو اعلام کرد که ترکیه و ایالات متحده، ممکن است درباره لیبی وارد «فصل تازهای» شده باشند. اردوغان تصمیم دارد با ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه نیز گفتوگو کند.
روسیه که از ژنرال حفتر حمایت میکند، از پیشنهاد مصر برای برقراری آتشبس استقبال کرده و این پیشنهاد را «پایه مستحکمی برای مذاکرات درازمدت» خوانده است. روسیه این اواخر در تلاش است با هر دو طرف درگیر ارتباط برقرار کند. گفته میشود سراج رئیس دولت الوفاق، شنبه و یکشنبه گذشته در مسکو بود اما سخنگوی او میگوید، سراج «برنامهای برای دیدار با پوتین نداشته» است.
وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که پوتین، تماسی تلفنی با ژنرال السیسی، رئیسجمهوری مصر داشته است.
خواسته پوتین
روسیه از طریق دیپلماسی و کمکهای نظامی، در پی گسترش نفوذ خود در منطقه است. پوتین میخواهد با اعمال نفوذ بر ژنرال حفتر، غرب را که نفوذ چندانی بر تحولات لیبی ندارد، تحت فشار بگذارد.
همزمان شماری از کارشناسان بر این باورند که روسیه با وعدههای خود برای بازسازی زیرساختهای انرژی و نظامی لیبی، میلیاردها دلار سود خواهد کرد؛ درآمدی که روسیه پس از سقوط متحد خود معمر قذافی، رهبر پیشین لیبی در سال 2011 از دست داد.
منافع مصر در لیبی
مصر، همسایه هممرز با لیبی نیز منافع خود را در این کشور دنبال میکند. السیسی در پی کاهش نفوذ گروههای اسلامگراست که از دولت الوفاق در طرابلس حمایت میکنند. مصر و لیبی حدود 1200کیلومتر مرز مشترک دارند. قاهره نگران امنیت این مرز طولانی در منطقهای بیابانی است که تا کنون بارها شاهد حملات تروریستی بوده است
خبرگزاری «مدی مصر» به نقل از منابع آگاه در دولت مصر میگوید، حامیان ژنرال حفتر به این نتیجه رسیدهاند که این ژنرال 76 ساله نه توان رهبری نظامی دارد و نه سیاسی. این خبرگزاری با توجه به آخرین تحولات لیبی نوشته است: «حفتر پیش از سراج کنار گذاشته نخواهد شد و هر دو باید همزمان از بازی قدرت کنار روند.»
اردوغان چه میخواهد؟
ترکیه نیزبه نوبه خود میخواهد، مانع گسترش نفوذ مصر و امارات در لیبی شود. آنکارا هر دو کشور را رقیب منطقهای خود میداند. از آن گذشته منافع نفت و گاز لیبی هم برای ترکیه مهم است. حمایت ترکیه از دولت الوفاق با چشم داشت های این کشور به دسترسی به ذخایر انرژی لیبی در دریای مدیترانه، ارتباط مستقیم دارد.
طرفهای بازنده
سراج پنجشنبه گذشته اعلام کرد تمام شهر طرابلس تحت کنترل دوباره دولت الوفاق است.
شایان ذکر است که نیروهای ژنرال حفتر پس از حملهای در بهار 2019، بخش جنوبی اطراف فرودگاه این شهر را تصرف کرده بودند.
سازمان جهانی مهاجرت (ای او ام) میگوید در جریان درگیری های طرابلس در 24 ساعت گذشته افزون بر 16 هزار تن آواره شدند. ساکنان شهر سرت نیز دچار همین سرنوشت شده اند.