ادامه واکنش‌ها به اظهارات رئيس‌جمهوری افغانستان درباره آب مقابل نفت

اظهارات اخیر محمود احمدی بیغش عضو مجلس ایران در مورد سخنان محمد اشرف غنی در باره «آب مقابل نفت» با انتقاد مشاور غنی روبه‌رو شد.

شاه حسین مرتضوی مشاور محمد اشرف غنی رییس جمهوری افغانستان در توییتی شنبه 10 آوریل اظهارات بیغش را «غیر مسئولانه» خواند.

محمود احمدی بیغش در نشست روز چهارشنبه 7 آوریل 2021 در مجلس گفته بود: «آیا وزارت خارجه همسایگان را به امان خدا رها کرده است؟ مملکت رها شده است، به شکلی که حتی رییس جمهور افغانستان با گستاخی اعلام باج‌خواهی می‌کند.»

او در این نشست گفت: «مردم ایران، رودخانه هیرمند (رودخانه‌ای در افغانستان) طبق قراردادهای رایج دوجانبه و عرف حاکم در روابط همسایگان، باید همیشه آب ثابتی از آن وارد ایران شود.»

بیغش گفت: «رییس جمهور افغانستان در چند روز گذشته در مراسم افتتاح سد کمال خان اعلام باج‌خواهی کرده و آب رود هیرمند را به اهرم فشار علیه ایران تبدیل کرده و اما آقای اشرف غنی، یا خودت را به نادانی زدی یا درک درستی از خدمات گسترده ایران و افغانستان نداری، یا خیلی گرفتار هیجانی.» او به رییس جمهوری افغانستان هشدار داد: «اگر بحث روی اهرم فشار باشد و هیرمند را ابزار فشار قرار بدهید که به واسطه آن روابط دیرینه دو کشور را خراب کنی ما هم از ابزارها استفاده می‌کنیم و دولت را وادار می‌کنیم ظرف سه ماه میلیون‌ها افغانی را به کشورشان بازگرداند.»

در پی آن، شاه حسین مرتضوی مشاور رییس جمهوری افغانستان در توییتی نوشت: «انتظار می رود تا هیات اداری ولسی جرگه در رابطه به اظهارات غیر مسوولانه برخی اعضای مجلس ایران در باره بند کمال خان و مدیریت آب موقف روشن ملی خود را ابراز کنند.»

سد کمال‌خان رسماً 24 مارس 2021 افتتاح شد.

رئیس‌جمهوری افغانستان در مراسم افتتاح این سد گفت، کشورش از این پس در مقابل نفت به ایران آب می‌دهد.

مرتضوی: با وجود مداخله برخی کشورها بند کمال‌خان افتتاح شد

شاه‌حسین مرتضوی پس از افتتاح این سد در توییتی 24 مارس نوشت، با وجود مداخله برخی کشورها، بند (سد) کمال‌خان ولایت نیمروز در همسایگی ایران افتتاح شد.

مرتضوی نوشت: «مداخله و حمایت از دوام جنگ از سوی برخی همسایه برای این است تا افغانستان موفق به مدیریت آب‌ها نگردد. افغانستان با افتتاح بند کمال‌خان یک گام تاریخی برای مدیریت آب برخواهد داشت. این روز مهم و تاریخی برای ملت بزرگ و باعظمت مبارک باد!».

مرتضوی اضافه کرد: «تسلیم ناپذیری نسل امروز. 98 حمله دشمن بالای بند کمال‌خان خنثی گردید. 120 فیرهاوان و 16 فیر سلاح ثقیل صورت گرفت. 35 حمله تهاجمی و‌ چریکی انجام شد. 39 تن از مدافعان آب‌های کشور شهید و زخمی شدند. برخی کشورها گفتند در صورتی از جمهوریت حمایت می‌کند که این بند افتتاح نگردد».

قابل ذکر است که ایران و افغانستان سال‌هاست که به ‌دلیل خشکسالی کم‌سابقه در منطقه در مورد حقابه رودخانه هیرمند و دریاچه هامون با هم اختلاف دارند.

قرارداد حقابه هیرمند در سال 1351 بین تهران و کابل امضا شد، اما در اواخر دهه 70 همزمان با کاهش باران‌های موسمی، سطح آب در دریاچه هامون که منبع اصلی تامین آب آن رودخانه هیرمند است به حداقل رسید.

در سال‌های گذشته ده‌ها روستا در استان سیستان ‌و بلوچستان ایران خالی از سکنه شده است و به گفته یکی از نمایندگان مجلس ایران، تنها 19 درصد از ساکنان این استان به آب آشامیدنی بهداشتی دسترسی دارند.