مقام‌های افغان به تازگی دولت ایران را متهم کردند که با نقض پیمان آب میان کابل – تهران، در حاشیه رودخانه‌های افغانستان در مرز چاه‌های عمیق حفر کرده و روزانه هزاران متر مکعب آب را به‌گونه غیرقانونی انتقال می‌دهد.
به گزارش «سلام تایمز» نعمت‌الله صدیقی عضو شورای ولایتی نیمروز افغانستان گفت، دولت ایران هر سال میلیون‌ها متر مکعب آب را از چاه‌های عمیقی که در حوزه رودخانه هلمند حفر کرده است، بیرون می‌کشد و آن را در ذخایر ذخیره می‌کند.
صدیقی اضافه کرد: «حکومت ایران این ذخایر آب را از طریق نل‌ها به زمین‌های زراعتی متصل كرده و برای آبیاری مزارع بزرگی كه درآمد سالانه زیادی دارند، آب را فراهم می‌كند».
وی ادامه داد: «آنها با استفاده از واتر پمپ‌های بزرگ، آب دریای هلمند را به بیش از 200 کیلومتر فشار می‌دهند تا به زاهدان در ایران برسند، جایی که این آب نیازهای شهر را برآورده می‌سازد».
در همین حال، دادالله قانع رئیس شورای ولایتی فراه افغانستان می‌گوید، دولت ایران همچنان یک چاه عمیق در آن طرف مرز در امتداد دریای فراه‌رود حفر کرده و آب را از طریق سیستم لوله‌کشی به تعدادی از شهرهای ایران برای زراعت و آب آشامیدنی پمپ می‌کند.
قانع علاوه کرد: «حکومت ایران همیشه با همسایگان خود بدرفتاری کرده و با نقض معاهدات مشترک از حقوق آنها چشم پوشی کرده است».
ایران باید هزینه آب اضافی را بپردازد
گل احمد احمدی معاون شورای ولایتی نیمروز افغانستان می‌گوید، اگر ایران بخواهد به مقدار بیشتری از آب که طبق معاهده آب دریای هلمند حق آن را دارد، دسترسی پیدا کند، تهران نیاز دارد که آن را از افغانستان خریداری کند.
احمدی اضافه کرد: «حکومت ایران پنج چاه عمیق را در نزدیكی مرز افغانستان در حوزه رودخانه هلمند حفر كرده است. هر یک از این چاه‌ها مانند جهیل هایی هستند که میلیون‌ها متر مکعب آب را برای زراعت و آشامیدن کشیده اند».
وی ادامه داد: «ده‌ها سال است که ایران از آب افغانستان به صورت رایگان استفاده می‌کند و آنها دیگر نباید به صورت رایگان انتظار آن را داشته باشند. ایران با اعمار بند کمال خان به شدت مخالف است زیرا این کشور می‌ترسد که اگر آب را طبق معاهده دریافت کند، آنها تولیدات زراعتی خود را از دست خواهند داد و فقط آب آشامیدنی را خواهند داشت».
احمدی تاکید کرد، تهران تاکنون آب افغانستان را جبران نكرده است، اما از این به بعد باید بابت هر مترمكعب آبی که مصرف می‌کند، به این کشور بها بپردازد.
از جانب دیگر، یک مقام بلندرتبه دولتی در ولایت هرات افغانستان به شرط حفظ هویت‌اش به «سلام تایمز» گفته است، دولت ایران سال‌هاست در نزدیکی مرز بین دو کشور چاه‌های عمیق حفر می‌کند و بی‌رحمانه از دریای هریرود آب می‌گیرد.
وی اضافه کرد: «صدها هکتار زمین زراعتی، به ویژه مزارع خربوزه و تربوز، در ولایت مشهد [ایران] وجود دارد و با آب چاه‌های عمیق آبیاری می‌شود که در حوزه رودخانه هریرود حفر شده اند».
ایران برای تخریب بندهای افغانستان طالبان را حمایت می‌کند
نقیب‌الله عظیمی کارشناس حقوقی افغانستان گفت: «سالانه میلیون‌ها متر مکعب آب اضافی به ایران جاری می‌شود و آن کشور از آن به صورت رایگان استفاده می‌کند، اما آنها حق حفر کردن چاه‌ها و تخلیه کردن حوزه رودخانه را ندارند».
عظیمی اظهار کرد، هرگونه دخالت دولت ایران برای ایجاد اخلال در ساخت بندها در افغانستان، به عنوان مداخله در امور داخلی این کشور تلقی می‌شود.
وی با اشاره به حمایت تهران از تخریب بندهای افغانستان توسط طالبان گفت، کابل حق اعمار بندهای برق آبی را دارد و هیچ کشوری حق دخالت ندارد. عظیمی یادآوری کرد: «بر اساس قوانین بین المللی، ایران حتی حق اظهارنظر در مورد بندهای افغانستان را ندارد، چه رسد به اینكه در این بندها مداخله کند و از گروه مسلح برای تخریب آنها حمایت كند».
این کارشناس مسایل حقوقی افغانستان تاکید کرد: «حکومت افغانستان باید هر کاری را انجام دهد تا از دخالت ایران در امور آب افغانستان جلوگیری کند».
شایان ذکر است که مقام‌های افغانستان و ایران در سال 1972 میلادی قراردادی را در زمینه حقابه ایران از رود هیرمند امضا کردند، اما مقام‌های افغان می‌گویند که تهران بیشتر از حق‌اش از این آب‌ها استفاده می‌کند.
در همین رابطه، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در سال 2019 هشدار داده بود که تهران برای گرفتن آب از کابل از تمام ابزارها استفاده خواهد کرد؛ اما محمد اشرف غنی، رییس جمهوری افغانستان گفت، کابل متعهد به اجرای این قرارداد می‌باشد.
همچنان محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان 30 اوت 2020 یکبار دیگر تاکید کرد، آب آبروی این کشور است و مدیریت خواهد شد.
براساس خبرنامه ارگ ریاست جمهوری افغانستان، غنی گفت: «آب آبروی افغانستان است و مدیریت خواهد شد. شش میلیارد متر مکعب آب که در حال ضایع شدن بود، دوباره مدیریت گردیده است».
