جنرال عبدالرازق، فرمانده پولیس قندهار پس از چاشت روز پنج‌شنبه 18 اکتبر 2018 در ساختمان دفتر والی قندهار به شکل مرموزی کشته شد. مسوولان امنیتی می‌گویند که مقام‌های ولایت قندهار برای تأمین امنیت روز انتخابات در آن ولایت، با فرمانده نیروهای حمایت قاطع وابسته به ناتو جلسه برگزار کرده بودند. مقام‌های امنیتی می‌گویند که پس از پایان جلسه، یکی از محافظانِ زلمی ویسا، والی قندهار بر مقام‌های قندهار تیراندازی کرد.
بر اساس گزارش تحلیلی روزنامه ماندگار افغانستان، گفته شده است که گلبدین محافظ والی قندهار به بهانۀ پیشکش کردن تحفه به مهمانان به آنان نزدیک می‌شود و پس از آن به تیراندازی می‌پردازد. همزمان با آن، نیروهای امریکایی حاضر در محل شلیک می‌کنند که از اثر آن فرمانده پولیس قندهار و رییس امنیت این ولایت به شمول تصویر بردار تلویزیون ملی جان می‌بازند زلمی ویسا والی قندهار و شماری نیز زخمی می‌شوند.
همزمان با این، چگونگی اتفاق افتادن این حمله نگرانی‌ها و گمانه‌های فراوانی را مطرح کرده است.
بُعد داخلی حادثه
ادعای مسوولان امنیتی چندان به حقیقت نزدیک نمی‌نماید. نیروهای خارجی به‌ویژه نیروهای بلندپایۀ امریکایی ساعت‌ها پیش از آنکه عزم رفتن به منطقه‌یی را کنند، آن منطقه را به شدتِ بازرسی می‌کنند. مقام‌های بلندپایۀ امریکایی پیش از رفتن به محلی، مسئولیت امنیت آن را به عهده می‌گیرند. مقام‌های امنیتی امریکایی از بیم حضور افراد نفوذی در صفِ نیروهای امنیتی افغانستان، به این نیروها باور چندانی ندارند و اجازه نمی‌دهند امنیت آنان را تأمین کند.
با این وجود، حضور نظامیان و محافظان شخصی والی قندهار در جلسۀ امنیتی امریکایی‌ها به دور از حقیقت است. گفته می‌شود که پیش از برگزاری نشست امنیتی قندهار، نیروهای امنیتی امریکایی آن محل را بررسی کرده بودند و نیز چرخ‌بال‌های این نیروها بر فراز مقام ولایت گشت‌زنی داشتند.
روزنامه ماندگار افغانستان نوشته است، بناءً گمان غالب این است که جنرال رازق از سوی نظامیان امریکایی کشته شده باشد. در تصویری که منسوب به آن جلسه در شبکه‌ها اجتماعی نشر شد، یکی از سربازان خارجی دیده می‌شود که مجهز با تمام امکاناتِ نظامی به شمول سلاح است.
چنین به نظر می‌رسد که کشته شدن جنرال عبدالرازق با گفت‌وگوهای اخیر صلح و پا درمیانی زلمی خلیلزاد ربط داشته باشد. زلمی خلیلزاد، نمایندۀ ویژۀ وزارت خارجۀ امریکا دو هفته پیش سفر ده روزه‌یی را برای «هماهنگی و رهبری تلاش‌های صلح افغانستان» آغاز کرد.
خلیلزاد در آن سفر به افغانستان، امارات متحدۀ عرب، پاکستان، قطر و پادشاهی عربی سعودی رفت و گفته شد که آقای خلیلزاد در قطر با طالبان گفت‌وگو کرده و روی برخی موارد که تاکنون مشخص نیست، توافق نیز کرده است. رسانه‌ها خبر دادند که طالبان برای پیوستن به پروسۀ صلح، پیش‌شرط‌هایی گذاشته اند. رسانه‌ها خبر دیدار خلیلزاد با نماینده‌گان طالبان در قطر را نیز پخش کردند و گفته شد که طالبان پیش‌شرط‌های خود برای گفت‌وگوهای صلح را به او سپرده‌اند.
از جزییات این دیدارها و تقسیم پیش‌شرط‌ها مسئولان حکومت وحدت ملی آگاه نیستند. به تازه‌گی هم روزنامۀ نیویارک تایمز در گزارشی از قول مقامات بلند رتبۀ امریکایی که نخواسته اند نام شان افشا شود، نگاشته است که اعتماد امریکا بالای محمد اشرف غنی رییس جمهوری افغانستان اندک شده و خلیلزاد نیز جزییات دیدار خود با طالبان را با مسئولان حکومت افغانستان در میان نگذاشته است.
پیش از این، ارگ ریاست جمهوری افغانستان در خبرنامه‌یی گفته بود که خلیلزاد پس از برگشت از قطر جزییات دیدارها خود از پاکستان، پادشاهی عربی سعودی و قطر را با مسئولان حکومت این کشور تقسیم کرده است.
از سویی هم، پیش از این یک مقام حکومت افغانستان و برخی منابع به رسانه‌های داخلی و خارجی گفته بودند که حکومت این کشور در نظر دارد برخی مناطق افغانستان را به طالبان واگذار کنند؛ هرچند این طرح همان زمان از سوی محمداشرف غنی رد شد.
روزنامه ماندگار افغانستان نوشته است، اما چنین به نظر می‌رسد که کشته شدن جنرال رازق و عبدالجبار قهرمان عضو پارلمان افغانستان، دو چهرۀ ضدطالب در جنوب این کشور با این دیدار پیوند دارد. گمانه‌های وجود دارد طالبان شرط گذاشته اند تا نیروهای نظامی و سیاسی افغانستان برخی از مناطق مشخص را ترک کنند. چنین می‌نماید که طالبان شرط گذاشته باشند نیروهای سیاسی-نظامی ضد طالب در مناطقی که برای شان سپرده می‌شود، حضور نداشته باشند.
بُعد منطقه‌یی
حادثۀ قندهار در بُعد منطقه‌یی نیز قابل بحث است. منابع به رسانه‌ها گفته اند که پاکستانی‌ها در گفت‌وگو با خلیلزاد، شرط گذاشته اند که در صورتی به پروسۀ صلحِ افغانستان همکاری می‌کنند که امریکا در بحث خط «دیورند» با آنان همکاری کند.
پاکستان از گذشته‌های دور خواهان به رسمیت شناختنِ مرز دیورند از سوی حکومت افغانستان است. مقام‌های پاکستانی مدعی اند که در اطراف مرز دیورند مناطق و جزیره‌های فاقد حاکمیت دولت وجود دارد و هندوستان در آن‌جا تروریستان را آموزش و تربیه کرده، به پاکستان صادر می‌کند. پاکستانی‌ها از چند سال به این‌سو حصارکشی در امتداد مرز دیورند را نیز آغاز کرده اند که در مواردی، با واکنش پولیس سرحدی افغانستان مواجه شده‌اند.
جنرال عبدالرازق، یکی از مخالفانِ سرسختِ رسمیت یافتن مرز دیورند بود. جنرال رازق سه- چهار روز پیش از کشته شدنش در صفحۀ فیسبوکش نگاشته بود که «درگیری شدیدی میان نیروهای سرحدی و نظامیان پاکستانی در خطوط مرزی در ولسوالی شورابک ولایت قندهار جریان دارد».
