روز جهانی خواب هر سال در آخرین روز جمعه از زمستان قبل از آغاز بهار جشن گرفته میشود. امسال روز جهانی خواب مصادف با 19 مارس 2021 میلادی بود. این روز که توسط کمیته روز جهانی خواب انجمن جهانی خواب سازماندهی شده است، هدف از آن کاهش مشکلات خواب از طریق پیشگیری و مدیریت بهتر اختلالات مربوط به خواب است.
طبق گزارش سایت «Web MD» خوب نخوابیدن میتواند تاثیرات جدی بر عملکرد بدن ما بگذارد. کمبود خواب میتواند اشتهای فرد را تحت تاثیر قرار دهد. زیرا این بی خوابی می تواند تولید گرلین (هورمون تحریک کننده اشتها) را افزایش و ترشح لپتین که جلوی ترشح هورمونهای اشتها آور را میگیرد را کاهش دهد. این عوامل به نوبه خود منجر به افزایش وزن میشود.
بر اساس گزارش WebMD ، کمبود خواب همچنین میتواند دلیلی برای مشکلات شدید بهداشتی مانند حمله قلبی ، نارسایی قلبی، سکته مغزی، دیابت، فشار خون بالا و ضربان قلب نامنظم شود.
در حال حاضر شیوع بیماری Covid-19 خواب عمیق کافی را دشوارتر کرده است. این امر به وضوح در افزایش بی سابقه جستجوی واژه «بیخوابی» در Google طی سال 2020 مشهود بوده است. هنگامی که مردم در سراسر جهان به دلیل احساس اضطراب، ترس از آینده، کاهش فعالیت بدنی و بر هم خوردن سبک زندگی عادی در نتیجه بحران همه گیر کرونا، در خواب خواب خود با مشکلات زیادی روبرو شدند، این مشکلات باعث شد تا متخصصان موردی به نام کرونازومیا (Coronasomia) یا بیخوابی مرتبط با بیماری Covid-19 را در واژه جدید مربوط به بی خوابی بگنجایند.
روزنامه اماراتی «البیان» برخی توصیههایی را که به نوشته این روزنامه با مفهوم سوئدی «Lagum» مطباق است، برای خوانندگان خود توصیه کرده است. این توصیهها با عنوان: «خواب راحت یعنی برخورداری از تعادل در زندگی است»، بیان شده است.
کم کردن مدت زمان استفاده از صفحههای کامپیوتر یا مبایل
بیشتر ما برغم اینکه زود به رختخواب می رویم اما به سختی میخوابیم این میتواند به دلیل یک عادت بد رایج باشد. خیلی از افراد هنگام خواب بدون هدف در تلفنهای همراه خود گشت و گذار میکنند. از نظر علمی ثابت شده است که صرف مدت طولانی در صفحه نمایش ابزارهای الکترونیکی مانند کامپیوتر و مبایل از خواب، مغز را فعال کرده و سرعت و مدت زمان خوابیدن را کاهش میدهند. نور آبی که از صفحه نمایش رایانه و تلفن همراه به چشم ما منعکس میشود، باعث کاهش سطح ملاتونین میگردد. ملاتونین هورمون خواب است که بدن آن را شب هنگام ترشح میکند و منجر به خوابیدن ما میشود. البته ابن به معنی عدم استفاده از ابزار الکترونیکی نیست بلکه هدف دوری جستن از آن ابزار حداقل یک ساعت قبل از خواب است. ما میتوانیم به موسیقی مورد علاقه خود گوش فرا دهیم ، کتاب بخوانیم یا دوش بگیریم. این امور به ما کمک کند تا به آرامش برسیم و خوابی آرام داشته باشیم.
تعیین زمان مشخص برای خواب
مردم در برخورد با مسئله خواب بر دو نوع تقسیم میشوند: دوستداران بیخوابی و عاشقان بیداری زودهنگام یا بقول معروف سحرخیزان. در اینجا نقش ساعت بیولوژیکی در بدن ما که زمان خواب و بیداری را در ساعات مختلف را برایمان تنظیم میکند، نمایان میشود.
پیروی از سبک زندگی مداوم یک عنصر اساسی در حفظ ریتم منظم ساعت بیولوژیکی بدن ما است، زیرا خوابیدن و بیدار شدن در یک ساعت خاص به تنظیم این ساعت بیولوژیکی بدن ما کمک میکند بنابرین با تنظیم اوقات خواب بدن ما به ساعات خواب مشخصی عادت خواهد کرد.
ایجاد محیطی مناسب برای خواب
یک محیط راحت و آرام نقشی اساسی در سرعت بخشیدن به روند خواب و داشتن یک خواب عمیق و آرام در شب ایفا میکند. با تغییراتی ساده در اتاق خواب خود می توانید آنها را به یک محیط خواب ایده آل تبدیل کنید، اتاق های خواب باید به رنگهای خاموش، ملافههای تمیز، پردههایی با رنگ تیره مجهز باشند. علاوه بر این هر چیزی که یادآوری کار یا تحریک فعالیت مغز شما باشد باید از اتاق خواب خارج شود.
همچنین هوایی که هنگام خواب تنفس میکنیم یک عامل اصلی است و تأثیر زیادی بر کیفیت خواب ما دارد. مطالعات نشان میدهد که کیفیت هوا منجر به خواب بهتر میشود. با وجود این ممکن است هوای داخل خانه پنج برابر هوای بیرون آلوده باشد بدون اینکه ما از آن آگاهی داشته باشیم.
همچنین ذرات ریز و گرد و غبار موجود در اتاق میتواند خواب شبانه ما را آشفته کند بنابراین توصیه میشود از دستگاههای تهویه هوا مانند Blue 3210 که آخرین نسخه از دستگاههای تصفیه هوا یا Blueair Pure استفاده شود. این دستگاهها 99.97٪ از ذرات آلوده کننده هوای اطاق خواب را با استفاده از فناوری طراحی جدید از بین میبرد.
محافظت از سلامتی جسم از طریق ورزش
بحران کووید -19 ما را مجبور به پیروی از سبک زندگی کم تحرک کرده است زیرا بیشتر فعالیتهای خود را از راه دور انجام میدهیم تا از خطر ابتلا به ویروس جلوگیری کنیم ، اما کمبود فعالیتهای جسم میتواند به زیان سلامتی جسم برای طولانی مدت و پایین آوردن کیفیت خواب شود.
مطالعات نشان میدهد که انجام ورزش ساده روزانه تنها به مدت ده دقیقه، مانند پیاده روی یا دوچرخه سواری، میتواند به طور موثری در بهبود کیفیت خواب و مدت زمان آن کمک کند. تعیین ساعت ورزش عامل کلیدی در داشتن یک خواب راحت است، ورزش قبل از خواب به دلیل نقشی که در بالا بردن دمای بدن و تسریع در ضربان قلب دارد، سالها مورد بحث و جدال بین متخصصان بوده است. اما ماهیت متفاوت بدن افراد نشان داده که برخی افراد پس از انجام فعالیتهای جسمانی سریعتر به خواب میروند. بنابراین زمان ورزش متعلق به شما و ریتم ساعت بیولوژیکی شما است، اما همیشه به یاد داشته باشید که سبک زندگی متعادل را دنبال کنید و در طول روز فعال باشید.