کمتر از دو هفته دیگر دونالد ترامپ پست خود را به عنوان رئیس‌جمهوری ایالات متحده ترک خواهد کرد اما دموکرات‌هایی که اکثریت مجلس نمایندگان را در دست دارند، اعلام کرده‌اند که دوشنبه 11 ژانویه، لایحه برکناری او را مطرح خواهند ساخت؛ هر چند که موضوع برکناری ممکن است با موانع قانونی روبرو شود.
روزنامه الشرق الاوسط نوشت که احتمال تصویب این لایحه در مجلس سنا که هنوز تحت کنترل جمهوری‌خواهان است تا نوزدهم این ماه، یعنی یک روز قبل از مراسم ادای سوگند جو بایدن رئیس‌جمهوری منتخب، بسیار ناچیز است.
قانون اساسی به کنگره اجازه می‌دهد تا در صورت موافقت نمایندگان با ارتکاب «خیانت، رشوه‌گیری، یا سایر تخلفات و جنایات بزرگ»، رئیس‌جمهوری یا سایر مقامات قوه مجریه را قبل از پایان دوره آنها برکنار کند.
اقدامات مربوط به محاکمه
سناتور میچ مکانل، رهبر اکثریت جمهوری‌خواه در حال خروج از مجلس سنا، طی یادداشتی، رویه‌های محاکمه رئیس‌جمهوری در صورت استیضاح مجلس نمایندگان برای دومین بار در بازه اندکی بیش از یک سال را تشریح کرد.
به گفته مکانل، محتمل‌ترین سناریو در صورت برکناری ترامپ از سوی مجلس نمایندگان در 10 روز باقی مانده از ریاست‌جمهوری او این است که مجلس سنا، اخطاریه‌ای را از مجلس نمایندگان دریافت کند که در 19 ماه جاری این اقدام به اجرا در می‌آید. این گزینه برای پذیرش برگه‌های برکناری به سنا اجازه می‌دهد تا آن را تا ساعت یک بعد از ظهر 20 ژانویه، یعنی بعد از ادای سوگند بایدن، مورد بررسی قراردهد.
در این یادداشت مکانل تأکید می‌کند که تلاش برای استیضاح ترامپ در مجلس کنونی با اکثریت جمهوری‌خواه جمهوری، عملی نیست مگر اینکه صد سناتور موافقت کنند که جلسه فوق‌العاده ای را قبل از جلسه عادی برگزار کنند. این یادداشت اضافه می‌کند: «انجام هر کار از هر نوع در جلسات رسمی برنامه‌ریزی شده قبل از 19 ژانویه، مستلزم موافقت هر 100 سناتور و در نتیجه تأیید همه 100 سناتور برای شروع کار در موارد برکناری در جریان این جلسات است.»
در مواجهه با این واقعیت حقوقی و سیاسی، جمهوری خواهان نشان دادند، علی‌رغم نارضایتی شدید و محکوم کردن مواضع ترامپ، از ورود به وضعیتی که سنا از صدها سال پیش شاهد آن نبوده، محتاط هستند.
اگرچه لیزا مورکوفسکی، عضو جمهوری‌خواه سنا از آلاسکا، به درخواست‌های برکناری ترامپ پیوست و سناتور بن ساسی از نبراسکا هم برای بررسی اقدامات مربوط به برکناری، ابراز تمایل کرد، اما این اقدامات به مثابه گونه ای افزایش مستقیم فشار بر ترامپ از طرف حزب خود برای جلوگیری از هر گونه اقدام او محسوب می‌شود که به گفته منتقدانش، می‌تواند به زیان هر چه بیشتر سیاسی کشور بیانجامد.
برکناری و تقسیم کشور
جمهوریخواهانی که همین چند روز پیش سردمداران طرح ادعاهای مربوط به بروز تقلب در انتخابات برای زیر سئوال بردن شکست انتخاباتی ترامپ بودند، اعلام کردند که متهم ساختن ترامپ، اتحادی را که پس از حادثه ساختمان کاپیتال شکل گرفته، از میان خواهد برد. به گفته کوین مک‌کارتی رهبر اقلیت جمهوری‌خواه در مجلس نمایندگان، «برکناری رئیس‌جمهوری تنها 12 روز قبل از پایان دوره ریاست جمهوری او فقط باعث تجزیه کشور خواهد شد.»
درهر صورت، رای‌گیری در سنا برای برکناری رئیس‌جمهوری نیاز به تأیید 67 سناتور و حضور 100 عضو سنا دارد زیرا جلسه دادرسی به ریاست جان رابرتس قاضی دادگاه عالی برگزار می‌شود که اگر جلسه بعد از 19 ژانویه برگزار شود، این اتفاق می‌تواند نیفتد زیرا ترامپ به یک شهروند عادی تبدیل خواهد شد و محاکمه او نیازی به این ندارد که رئیس دیوان عالی کشور، جلسه محاکمه را اداره کند.
