ایران در حالی غنیسازی اورانیم را آغاز کرده است که تحریمها همچنان برقرار است و ناوهای آمریکایی در خلیج پرسه میزنند، اما پیام رئیسجمهوری ایران به استراتژی حفظ موقعیت آمریکا در آبهای آزاد خلیج گفتمانی متفاوت دارد، رئیسجمهوری ایران بهصراحت میگوید: «اگر آمریکا به تعهداتش عمل کند ما نیز عمل میکنیم».
به نقل از رسانههای ایرانی، رئیسجمهوری ایران برای رفع شرایط موجود، از موضعی جدید وارد شده است و میگوید: «آمریکا دیگر شیشه شکستن را رها کرده است، توبه کرده و میخواهد در مسیر قانون حرکت کند و به تعهداتش عمل کند و از ما سؤال کند، ما میگوییم اگر شما به تعهدات خود عمل کنید ما نیز به همه تعهدات خود عمل میکنیم و اگر به تعهدات خود عمل نکنید ما در برابر شما سر خم نمیکنیم. شما اگر به تعهدات خود عمل کنید منتی بر سر ما ندارید، یک کار خلاف قانون را تاکنون انجام میدادهاید و از کار خلاف قانون خود پشیمان شده و دست برداشتهاید و فهمیدهاید که اشتباه کردهاید».
حسن روحانی میافزاید: «آدمی که در کوچه ظلم میکند و با سنگ شیشهها را میشکند اگر در یکلحظه عاقل شد و گفت من از این به بعد نمیخواهم شیشهها را بشکنم ما نباید استقبال کنیم؟ ما استقبال میکنیم و هر زمان که این انسان خُل که شیشهها را میشکست، بگوید عاقل شدهام و دیگر نمیخواهم شیشهها را بشکنم ما استقبال میکنیم».
به گزارش خبرگزاری مهر چهارشنبه 6 ژانویه، حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران گفت: رسانههای خارجی از اینکه دولت ایران به اقشار محروم کمکهای بسیاری میکند ناراحت هستند، اما اینکه چه رسانههایی و چه کسانی از کمک به محرومان در ایران ناراحت شدهاند، سخنی به میان نیامده و اینکه در حال حاضر کمکهای ایران به چه کسانی میرسد که اکثریت قریب مردم باوجود کمکهای دولت همچنان ابراز نارضایتی از گرانی دارند در نطق رئیسجمهوری ایران توضیحی داده نشده است.
علی ربیعی، سخنگوی دولت حسن روحانی، روز دوشنبه اعلام کرد که ایران در مجتمع غنیسازی علیمحمدی در فردو کار تولید اورانیوم غنیشده 20 درصدی را آغاز کرده است. او این اقدام را پیرو مصوبه اخیر مجلس ایران دانست و گفت باوجود اینکه دولت این مصوبه را به مصلحت نمیدانست ولی «قانون مصوب مجلس را لازمالاجرا میداند و به آن پایبند خواهد بود».
این میزان غنیسازی فراتر ازرقمی است که در برجام تعیینشده است یعنی غنیسازی 3.67 درصدی.
سخنگوی اتحادیه اروپا گفت: «اگر این تصمیم اجرایی شود... انحراف فراوان از تعهدات ایران در برنامه جامع اقدام مشترک» است.
بر اساس برجام که تیرماه سال 94 بین ایران و شش قدرت جهانی به امضاء رسید، تهران پذیرفت که بسیاری از فعالیتهای هستهایاش را متوقف کند و اورانیوم را در سطحی که قابل بهرهبرداری برای تولید سلاح هستهای نباشد غنیسازی کند.
در مقابل، کشورهای عضو این توافق پذیرفتند که تحریمهای سازمان ملل و هستهای علیه ایران را لغو کنند.
ولی ایالاتمتحده که از امضاکنندگان اولیه این توافق بود، اردیبهشت 97 در دولت دونالد ترامپ از برجام خارج شد و تحریمهای شدیدی علیه ایران وضع کرد.
تهران یکسال بعد، در واکنش به اقدام آمریکا، بهصورت تدریجی از تعهدات خود در برجم عدول کرد و مجلس شورای اسلامی 12 آذر امسال با تصویب طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها»، راه را برای فشار بیشتر بر غرب و کاهش تعهدات باقیمانده ایران باز کرد.
بر اساس این طرح، دولت ایران موظف به ذخیره کردن سالانه 120 کیلوگرم اورانیوم با غنای 20 درصد است.
نصب و راهاندازی یکهزار دستگاه سانتریفوژ آیآر 6 در طول یکسال آینده، تولید ماهانه 500 کیلوگرم اورانیوم غنیشده، و راهاندازی کارخانه تولید اورانیوم فلزی اصفهان تا اردبیهشت سال آینده از دیگر مصوبات مجلس است.
با خروج آمریکا از برجام، سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و بریتانیا همراه با روسیه و چین اعلام کردهاند که به برجام وفادار خواهند ماند مادامی که ایران به تعهداتش عمل کند.