از سرگیری گفت‌وگوهای سد «رنسانس» با امید رسیدن به توافق قانونی و الزام‌آور
دولت سودان بامداد روز یکشنبه 1 نوامبر اعلام کرد، گفت‌وگوهای اتیوپی، مصر و سودان برای حل اختلافات بر سر امور آبی سد «رنساس» از سر گرفته شد.
خبرگزاری رسمی سودان روز شنبه در بیانیه رسمی اعلام کرد، مذاکرات برای پر کردن و بهره برداری از سد بزرگ «رنسانس» اتیوپی از روز یکشنبه بین وزرای امور آب در سه کشور مصر، سودان و اتیوپی از سر گرفته می‌شود. این گفت‌وگوها بر مبنای توافقی که در جلسه مشترک وزرای خارجه و آب این سه کشور در جلسه سه شنبه گذشته در به توافق رسیده‌اند، آغاز می‌شود.
هفته گذشته سه کشور توافق کردند که یک جلسه پیگیری برگزار کنند و پس از آن سودان در عرض یک هفته گزارش این جلسه را به ریاست اتحادیه آفریقا ارائه دهد تا کشورهای این اتحادیه برای یافتن راه‌های پیشرفت در مذاکراتی که از اواخر ماه اوت گذشته متوقف شد، کمک کنند.
پیش بینی می‌شود که سه کشور در این دوره از مذاکرات یک هفته‌ای تلاش خواهند کرد تا یک دستور کار دقیق با جدول زمانی مشخص برای مسیر مذاکره و لیستی مشخص از بندهای مورد توافق بین آنها تهیه کنند تا برخلاف دوره‌های قبلی توسط ناظران و کارشناسان بین‌المللی استفاده شود.
گفتنی است که هفته گذشته یک سه جانبۀ دربارۀ سد رنسانس میان اتیوپی، مصر و سودان با میزبانی رئیس جمهوری آفریقای جنوبی برگزار شد. در این جلسه مقدمات از سرگیری مذاکرات مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
در هفته گذشته همچنین سیریل رامافوسا، رئیس دوره‌ای اتحادیه آفریقا اعلام کرد که گفت‌وگوهای سه جانبۀ اتیوپی، مصر و سودان دربارۀ سد رنسانس هفته آینده یعنی این هفته از سر گرفته خواهد شد.
از سرگیری این مذاکرات در حالی صورت می‌گیرد که حدود دو ماه پیش مصر در اعتراض به اقدامات یکجانبه اتیوپی گفت‌وگوها را ترک کرده بود.
اختلافات میان سه کشور دربارۀ چگونگی پر کردن سد همچنین بهره برداری از این پروژه که «سد بزرگ رنسانس اتیوپی» نام گرفته و بزرگترین پروژه هیدروالکتریکی آفریقا محسوب می‌شود، حتی پس از آغاز آبگیری مخزن آن در ماه ژوئیه نیز همچنان حل نشده باقی ماند.
مصر که بیش از 90% آب شیرین خود را از رودخانه نیل تأمین می‌کند، از این نگران است که ساخت این سد، اقتصادش را نابود کند و به همین دلیل در ماه اوت پس از آنکه اتیوبی از طرحی جدید برای زمانبدی آبگیری سد سخن گفت، گفت‌وگوها را به نشانه اعتذراض ترک کرد.
خبر از سرگیری این گفت‌وگوها که با میانجیگری اتحادیه آفریقا و دولت آفریقای جنوبی ممکن شده، دو روز پس از آن منتشر می‌شود که اتیوپی، سفیر آمریکا در این کشور را به دلیل سخنان دونالد ترامپ و آنچه «تحریک جنگ» بین اتیوپی و مصر خوانده، احضار کرد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده روز جمعه خواستار توافق سه کشور شد؛ با این وجود افزود که این یک وضعیت خطرناک است و ممکن است قاهره «سد را منفجر کند».
اعلام موضع دونالد ترامپ درباره این سد، در جریان گفت‌وگوی تلفنی او با نخست‌وزیران سودان و اسرائیل در زمان توافق دو کشور برای آغاز روابط دیپلماتیک انجام شد.
ایالات متحده پیشتر نیز گفته بود اگر اتیوپی به توافقی که به میزبانی واشینگتن در باره سد رنسانس صورت گرفت، پایبند نباشد ایالات متحده کمک‌های خود را به اتیوپی متوقف خواهد کرد.
پارلمان اتیوپی روز دوشنبه در واکنش به سخنان دونالد ترامپ اعلام کرد که «هیچ نیرویی روی زمین نمی‌تواند عملیات تکمیل این سد را متوقف کند و این کشور آماده است تا در برابر هر نوع حمله داخلی یا خارجی بایستد.»
پیش از این ایالات متحده ناظر گفت‌وگوهای سه کشور سودان، مصر و اتیوپی برای حل و فصل اختلافاتشان در موضوع این سد بود.
پس از برقراری روابط اسرائیل با کشورهای عربی که اخیرا پس از توافق عادی سازی روابط صورت گرفت، دونالد ترامپ دستور داد تا کشور سودان را پس از 27 سال از لیست کشورهای حامی تروریسم خارج کنند.
