منطقه ناگورنو قره‌باغ شامگاه جمعه 23 اکتبر، صحنه شدیدترین درگیری‌ها میان نیروهای ارمنستان از یک سو و ارتش آذربایجان از سوی دیگر بود و طرفین یکدیگر را به نقض آتش‌بس انسانی متهم کردند؛ آنهم در حالی که واشینگتن بر حجم تلاش‌های میانجی‌گرانه برای پایان دادن به نبردها افزوده است.
به گفته وزارت دفاع آذربایجان، منطقه قوبادلی در معرض آتش توپخانه ارمنستان قرار دارد که به هدف وادار ساختن ارتش آذربایجان به واکنش است.
از سوی دیگر مسئولان محلی ناگورنو قره‌باغ، طرف آذربایجانی را به گلوله‌باران ساختمان‌های خانکندی، بزرگترین شهر این منطقه متهم می‌کنند آما آذربایجان این اتهام‌ها را تکذیب کرد.
خبرگزاری «ارمبنرس» به نقل از ارتش ناگورنو قره باغ تأکید کرد که «36 تن از عناصر ما کشته شده و در جریان حملات آذربایجان شمارکشته شدگان به 936 نفر رسیده است.»
این خبرگزاری به نقل از وزیر خارجه ارمنستان افزود که نزدیک به 90 هزار غیرنظامی به خاطر بروز جنگ از ناگورنو قره باغ آواره شدند.
مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا جمعه 24 اکتبر در دیدار با جیهون بیرموف و زهراب مناتساکانیان دو همتای آذربایجانی و ارمنستانی خود از این دو کشور خواست تا به عملیات جنگی خاتمه داده و از غیرنظامیان ناگورنو قره باغ حمایت کنند.
پمپئو تمایل کشورش را نسبت به حل منازعه از طرق مسالمت‌آمیز و بدون توسل به قدرت نظامی یا تهدید به استفاده از آن ابراز داشت.
ترامپ نیز تاکید کرد که «پیشرفت خوبی» در موضوع حل و فصل مناقشه حاصل شده ولی وارد جزئیات نشد و از افشای جزئیات مذاکره با دو مقام آذربایجانی و ارمنستانی خودداری کرد.
ترامپ به خبرنگاران کاخ‌سفید گفت: «ما با ارمنستان همکاری می‌کنیم و روابط بسیار خوبی با این کشور داریم و خواهیم دید که چه روی خواهد داد.»
وزیر خارجه آذربایجان در بیانیه‌ای گفت که باکو نسبت به یافتن حل و فصل دیپلماتیک برای این مناقشه پایبند است و آمادگی از سرگیری مذاکرات جدی را بشکل فوری دارد.
بیرموف از پمپئو خواست تا ارمنستان به اشغال ناگورنو قره‌باغ پایان دهذد و صلح دائمی و پایدار را برگزیند.
از سوی دیگر وزیر خارجه ارمنستان، باکو را متهم به ایجاد خشونت کرده و ترکیه را به دست‌داشتن مستقیم در این منازعه ازطریق حمایت لجستیکی و اعزام تروریست‌ها به منطقه متهم نمود.
بروز این فروپاشی در آتش‌بس برقرار شده به میانجیگری روسیه، امیدواری‌ها نسبت به پایان یافتن نبرد برپا شده در 27 سپتامبر گذشته ناشی از منازعه بر سر ناگورنو قره باغ را از میان برد که منطقه ای جدا شده از آذربایجان است که زیر کنترل اکثریت نژادی ارامنه قرار دارد.
قوای جهانی خواهان جلوگیری از تبدیل این منازعه به جنگی فراگیر هستند که ترکیه در آن به حمایت از آذربایجان برخیزد و روسیه نیز به خاطر روابط دفاع مشترک با ارمنستان به یاری آن بپردازد.
اندکی مانده به آغاز مذاکرات واشینگتن، رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه به خبرنگاران در استانبول گفت که امیدوار است، مسکو و آنکارا بتوانند با کمک هم راه حلی برای این منازعه بیابند.
واشینگتن بخشی از ریاست مشترک گروه مینسک در کنار مسکو و پاریس است که از سوی سازمان امنیت و همکاری اروپا به عنوان میانجی برای حل این منازعه بنیان نهاده شد.
اردوغان مکرراً خواهان ایفای نقش ترکیه در این میانجیگری شده که از دیرباز از سوی آمریکا و روسیه و فرانسه رهبری شده است.
به نظر ترکیه، این کشور همچون روسیه از حق مشارکت در صلح برخوردار است.
واشینگتن، پاریس و مسکو این خواسته را نادیده انگاشته‌اند که همین امر، بر شکاف موجود در روابط آنکارا و شرکایش در ناتو دامن زده است. پمپئو نیز ترکیه را متهم به افزایش این منازعه از طریق کمک‌های تسلیحاتی به طرف آذربایجانی کرده ولی ترکیه این اتهام را تکذیب می‌کند.
در تازه‌ترین درگیری‌ها، وزارت دفاع آذربایجان اعلام کرد که چندین منطقه از جمله مناطق نزدیک به خط تماس طرفین، شاهد نبردهای جدید هستند.
وزارت دفاع ارمنستان از بروز نبرد در چندین نقطه خبر داده و تأکید کرد که روستای مارتونی در ناگورنو قره باغ، شب گذشته مجدداً هدف بمباران شدید قرارگرفت که این خبراز سوی آذربایجان مورد تکذیب قرار گرفت. نزدیک به 30 هزار نفر در جریان جنگ بر سر ناگورنو قره باغ از 1991 تا 1994 کشته شدند.
