40 کشور در سازمان ملل خواستار احترام چین به حقوق اویغورهای ترک‌تبار شدند
با طرح ابتکار آلمان 40 کشور عضو سازمان ملل‌متحد سه‌شنبه 6 اکتبر 2020 طی بیانیه مشترکی ضمن ابراز نگرانی درباره تحولات اوضاع در هنگ کنگ، از چین خواستند به حقوق اویغورها در اقلیم سین‌کیانگ و مردم تبت احترام بگذارد.
به گزارش خبرگزاری‌ها کریستوف هیوسگن سفیر آلمان در سازمان ملل‌متحد طی نشست کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل‌متحد که مختص رسیدگی به حقوق بشر است، گفت «از چین می‌خواهیم به حقوق بشر، و به ویژه حقوق افراد از اقلیت‌های دینی و قومی از جمله در سین کیانگ و تبت احترام بگذارد».
این بیانیه مشترک از سوی 39 کشور از جمله ایالات متحده آمریکا و اغلب کشورهای اروپایی و از جمله آلبانی، بوسنی، کانادا، هائیتی، هندوراس، ژاپن، استرالیا و نیوزلند به امضا رسیده است.
امضا کنندگان این بیانیه مشترک همچنین گفتند «درباره اوضاع حقوق بشر در سین کیانگ و تحولات اخیر در هنگ کنگ بی نهایت نگرانیم».
آنها افزودند «از چین می‌خواهیم به ناظران مستقل و از جمله کمیسر عالی حقوق‌بشر سازمان ملل‌متحد اجازه دهد فورا و بدون هیچ مانعی به اقلیم سین کیانگ وارد شوند».
سفیر پاکستان بیانیه 55 کشور درباه هنگ‌کنگ را قرائت کرد
در واکنش به این سفیر پاکستان در سازمان ملل‌متحد اما فورا بیانیه‌ای که از سوی 55 کشور از جمله چین به امضا رسیده را قرائت کرد که بهره‌برداری از اوضاع در هنگ‌کنگ برای دخالت در امور داخلی چین را محکوم می‌کند.
از سویی چانگ‌جون سفیر چین در سازمان ملل‌متحد نیز به هر کدام از کشورهای آلمان، ایالات متحده آمریکا و بریتانیا تاخت تا آنها را به خاطر به گفته او موضع «منافق‌شان»، سرزنش کند.
چانگ‌جون با لحنی تهدیدآمیز خطاب به این سه کشور گفت: «سلطه‌جویی و جانبداری‌تان را کنار گذارید و هم‌اکنون از لبه پرتگاه بازگردید».
از طرفی سازمان دیدبان حقوق‌بشر از امضای این بیانیه مشترک علیه چین توسط این تعداد زیاد از کشورها و «علی‌رغم تهدیدهای مستمر و روش‌های هراس‌افکنی» به کار رفته از سوی پکن، استقبال کرد.
در سال 2019 بیانیه مشترک مشابهی از سوی بریتانیا ارائه شده بود که تنها 23 امضای موافق را در پی داشت.
بنا به اعلام دیپلمات‌های غربی پکن همه ساله بر اعمال فشار برای بازداشتن اعضای سازمان ملل‌متحد از امضای چنین بیانیه‌های می‌افزاید و در این رابطه با اعمال تهدید در روند تمدید ماموریت صلح در کشوری کارشکنی یا از ایجاد نمایندگی دیپلماتیک جدیدی برای کشوری دیگر در چین ممانعت می‌کند.
از سویی دیگر 26 کشور روز دوشنبه در بیانیه مشترکی که پیش‌نویس آن از سوی چین ارائه و در مجمع عمومی قرائت شد خواستار پایان دادن به تحریم‌هایی شده‌اند که از سوی ایالات‌متحده آمریکا و کشورهای غربی اعمال شده است و این تحریم‌ها را عامل نقض حقوق بشر در مبارزه با پاندمی ویروس جدید کرونا دانستند.
اویغورها، مسلمانان ترک‌تباری هستند که حدود 30 میلیون نفر جمعیت دارند و ساکنان اصلی استان سین‌کیانگ یا ترکستان شرقی به شمار می‌روند. این استان تقریبا یک ششم خاک چین را تشکیل می‌دهد.
جمهوری خلق چین برای برهم زدن ترکیب جمعیتی ایغورها در این استان، اقدام به مهاجرت دادن قوم چینی تبار «هان» طی سالیان اخیر کرده است.
مواضع ایران و آمریکا در قابل وضعیت ایغورهای مسلمان
مجلس نمایندگان، کنگره آمریکا شامگاه چهارشنبه 27 ماه مه 2020 پیش نویس قانون اعمال تحریم‌ها علیه مسئولان چینی متهم به ارتکاب نقض حقوق بشر در حق اقلیت مسلمان «ایغور» در ایالت شین جیانگ را به تصویب رساند.
اعمال این تحریم‌ها همچنین به دلیل «بازداشت‌های دسته جمعی» است که افرادی از این اقلیت مسلمان را شامل شده است.
شورای نمایندگان آمریکا با 413 رای موافق در مقابل یک رای مخالف پیش‌نویس «قانون حقوق انسانی ایغور» را که پیشتر در نیمه ماه مه جاری از سوی مجلس سنای ایالات متحده با اجماع به تصویب رسیده است را تصویب کرد.
از سوی دیگر علی مطهری نماینده سابق مجلس ایران یکشنبه 2 اوت در توییتی به سکوت جمهوری اسلامی ایران در قبال سرکوب مسلمانان ایغور توسط چین به شدت انتقاد کرد و نوشت که این «مایه سرشکستگی برای جمهوری اسلامی است.»
مطهری در توییت خود نوشت که ایران به خاطر نیاز اقتصادی، «مهر سکوت» بر لب زده است.
او پیشتر هم در یکی از توییت‌های قبلی خود با اشاره به سند همکاری 25 ساله ایران و چین سرکوب مسلمانان چین را مطرح کرده بود.
مطهری در توییت قبلی خود نوشته است: «گذشته از محتوای سند همکاری 25 ساله ایران و چین، باید قبل از امضای آن، تکلیف دو میلیون مسلمان چینی که در اردوگاه‌های اجباری برای دست کشیدن از دین و فرهنگ خود شکنجه می‌شوند و مساجدشان تخریب شده، روشن شود.»
