عفو بینالملل: ایران با اعدام فردی به دلیل مشروب خوردن، ماهیت خود را عریان ساخت
پس از اعدام یک زندانی برای نوشیدن مشروبات الکلی در زندان مرکزی مشهد سازمان عفو بینالملل ضمن محکوم کردن، اجرای این حکم را نمایانگر ماهیت غیرانسانی و بیرحمانه نظام قضایی ایران دانست.
دیانا الطحاوی معاون خاورمیانه و شمال آفریقا در عفو بینالملل روز جمعه 10 ژوئیه 2020 گفت: «مقامات ایران با اجرای حکم اعدام مردی که فقط به خاطر نوشیدن الکل به مرگ محکوم شده بود، ماهیت غیرانسانی و بیرحمانه نظام قضاییشان را بار دیگر عریان ساختهاند. این مرد تازهترین قربانی اعدام در زندان وکیلآباد است، زندانی که محل اعدامهای گسترده مخفیانه و صحنه دهشتناک تجاوز حکومت ایران به حق حیات است.»
او افزود «ما صدور و اجرای مکرر مجازات اعدام توسط مقامات ایرانی را قویاً محکوم میکنیم. آنها با این عملکرد، کشور ایران را در مقام شرمآور دومین مجری بزرگ اعدام در جهان قرار دادهاند. هیچ توجیهی برای استفاده از این مجازات به غایت بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز وجود ندارد و ما از مقامات ایرانی میخواهیم که آن را برای همیشه منسوخ کنند.»
براساس قانون مجازات اسلامی ایران، نوشیدن مشروبات الکلی 80 ضربه شلاق دارد و اگر فردی سه بار محکوم و مجازات شود، مجازات در چهارمین مورد مرگ است.
در رسانههای مستقل و شبکههای اجتماعی، مرتضی جمالی 55 ساله به عنوان قربانی اعدام در مشهد معرفی شده است. تا زمان نوشتن این بیانیه، عفو بین الملل نتوانسته است اطلاعات بیشتری درباره جزئیات دادگاه و محکومیت وی بدست آورد.
دادگستری استان خراسان رضوی در واکنش به خشم عمومی، در بیانیهای رسمی که امروز صادر کرد، سوابق کیفری این مرد را در پروندههای قبلی که ارتباطی با حکم اعدام او نداشت، بر شمرد تا در اقدامی قبیحانه اعدام او را «موجه» جلوه دهد.
عفو بینالملل، بدون در نظر گرفتن ماهیت یا شرایط جرم، مجرم بودن یا نبودن و یا نحوه اجرای حکم، در هر موردی و بدون استثناء با مجازات اعدام مخالف است. بنا به یافتههای عفو بینالملل که در گزارش سالانه این سازمان درباره مجازات اعدام مستند شده است، دست کم 251 نفر در سال میلادی 2019 در ایران اعدام شدهاند.
پیشتر حسین حبیبی شهری، وکیل این زندانی به سازمان حقوق بشر ایران گفت: «موکل من سال 96 یا 97 بازداشت شده بود. وی برای مرتبه ششم به اتهام شرب خمر محکوم شده بود. البته بحث رانندگی بدون گواهینامه و نگهداری مشروبات الکلی نیز بود».
محمود امیریمقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران در این باره اظهار کرد: «با این اعدام سیستم قضایی جمهوری اسلامی بار دیگر ثابت کرد که دیدگاهش هیچ تفاوتی با دیدگاه داعش ندارد».
این نخستین بار نیست که یک فرد در ایران به علت نوشیدن مشروب الکلی به اعدام محکوم میشود. خبرگزاری ایسنا 25 ژوئن 2012 به نقل از رييس كل دادگستري خراسان رضوی گزارش داد که حکم اعدام دو فرد مشروبخوار تایید شده است.
حسن شريعتي با اشاره به اينكه در جرايم مربوط به مشروبات الكلي به هيچ وجه در تعقيب، محاكمه و مجازات ارفاق نميشود گفت: «مرتكبين اين جرايم را به اشد مجازات محكوم خواهيم كرد، دو نفر كه براي سومين بار مرتكب استفاده از مشروبات الكلي شده بودند و در دو مرتبه گذشته حد شرب خمر در مورد آنها اجرا شده بود، محكوم به اعدام شدهاند به گونهاي كه پس از تاييد حكم در ديوان عالي كشور اكنون در حال فراهم كردن مقدمات اجراي حكم هستيم».