ریزش در حزب حاکم ترکیه؛ پس از داوود اغلو و باباجان نوبت أونال مشاور اردوغان رسيد
پس از اینکه احمد داوود اغلو نخست وزیر پیشین ترکیه علی بابا جان معاون نخست وزیر پیشین ترکیه اعلام کردند که از حزب حاکم «عدالت و توسعه» خارج شدند، این حزب در سال گذشته شاهد ریزش‌های فراوانی در سطح کادرهای نخبه خود شد. روز گذشته «ايدن اونال» مشاور و دستیار اردوغان طی توئیتی در حساب خود نوشت که او با تعدادی از رفقای همفکرش دفتری را در آنکارا اجاره کردند. او از افراد مستقل خواست تا به آن دفتر برای مطرح کردن آراء خود مراجعه کنند. این توییت برخی پرسش‌ها را در میان طبقه سیاسی و کارشناسان امور داخلی ترکیه را مطرح کرد چرا که ایدن اونال یکی از شخصیت های معروف در حزب عدالت و توسعه است و او از مشاوران و دستاران اردوغان بود بنابرین اگر از این حزب حاکم خارج نشده باشد می‌بایست میتینگ‌های خود را در یکی از دفاتر حزب عدالت و توسعه برگزار می کرد، به همین دلیل رسانه‌های ترکیه با مطرح کردن سؤالاتی در باره ماهیت این دفتر جدید در آنکارا از احتمال خروج ایدل و وقوع شکافی جدید و در نتیجه ظهور شخص ثالثی از رحم حزب عدالت و توسعه خبر دادند.
اجاره کردن یک ساختمان به عنوان دفتر جدید
اونال در توئیت خود گفت: «ما دفتر جدیدی را در آنکارا، در نزدیکی مسجد «آهی علون» جایی که بوی سلجوقیان از آن به مشام می رسد، اجاره کرده‌ایم و ما خودمان آن را تمیز می کنیم ، درب ما برای هر کسی که می خواهد گفت‌وگوی مستقلی داشته باشند ، باز است، جای تک تک جوانان بر بالای سر ما است».
به گزارش سایت « ODA TV» به محض انتشار این توییتر از سوی آقای اونال، در شبکه‌های اجتماعی، رسانه‌های محلی ترکیه در مورد احتمال خروج او از حزب «عدالت و توسعه» و تشکیل حزبی جدید به گمانه‌زنی پرداختند.
سومین حزب احتمالا از شکم عدالت و توسعه خارج می‌شود
داوود اوغلو و باباجان هر دو سال گذشته به دلیل اختلاف نظر با رجب طیب اردوغان رئیس حزب عدالت و توسعه و رئیس جمهوری ترکیه، از این حزب استعفا دادند.
داوود اوغلو حزب «آینده» را تأسیس کرد و باباجان حزب «دموکراسی و پیشرفت» را تاسیس کرد.
محافل نزدیک به حزب «عدالت و توسعه» می‌گویند برخی نمایندگان مجلس و تعدادی از رهبران این حزب هنوز به انگیزه‌های ائتلاف حزب عدالت و توسعه با حزب راست‌گرای ناسیونالیست به رهبری «دولت بهچلی» قانع نیستند. به گفته انان انتقادها در داخل حزب توسعه نسبت به این ائتلاف به شدت افزایش یافته است به ویزه که این دو حزب اختلافات زیادی بین آنها وجود دارد.
ائتلاف حزب عدالت و توسعه با «حزب حرکت ملی»
حزب حاکم و اسلام‌گرای «عدالت و توسعه» طی چند سال گذشته در انتخابات شوراها و شهرداری‌هایِ ترکیه با حزب راست‌گرای افراطی به نام «حزب حرکت ملی» ائتلاف ایجاد کرده و بر سیطره خود در ساختارهای دولتی ترکیه ادامه داد.
پیشتر خبرگزاری فرانسه در گزارشی به قلم علیرضا مناف زاده، نوشت، حزب عدالت و توسعه در انتخابات سال گذشته کمی بیش از 51 درصد آرا را در سطح ملی از آن خود کرد. با این حال، این ائتلاف که ائتلاف «جمهور» نام دارد، در بیشتر شهرهای بزرگ از جمله استانبول، آنکارا و ازمیز، سه بزرگ‌ترین شهر آن کشور، انتخابات را به نامزدهای احزاب اُپوزیسیون و در رأس آنها حزب جمهوری‌خواه خلق باخت. حزب جمهوری‌خواه خلق از سال 2002 مهم‌ترین حزب اُپوزیسیون و نیرومندترین رقیب حزب عدالت و توسعه است. در انتخابات ریاست جمهوریِ ترکیه در 24 ژوئن 2018 نیز مُحرّم اینجه، رهبر این حزب و رقیب اصلیِ رجب طَیّب اردوغان، 31 درصدِ آرا را به دست آورد.
در انتخابات اخیر «حزب جمهوری‌خواه خلق»، «حزب خوب»، «حزبِ دموکرات» و «حزب سعادت» ائتلافی به نام «ائتلاف ملی» تشکیل دادند. دو نامزد این ائتلاف در استانبول و آنکارا پیروز شدند: اکرم امام اوُغلو در استانبول و منصور یواش در آنکارا از نامزدهای حزب حاکم پیشی گرفتند و توانستند به 25 سال حاکمیتِ «حزب عدالت و توسعه» بر شهرداری‌های این دو شهرِ بزرگ پایان دهند.«حزب جمهوری‌خواه خلق» ادامۀ تاریخی حزبی است که مصطفی کمال آتاتورک در سال 1923 بنیان گذاشت. این حزب از 1923 تا 1945 جز در دو دورۀ کوتاه تنها حزب ترکیه بود و چنان که از نامش پیداست، حزبی جمهوری‌خواه، لائیک و سوسیال دموکرات است و بخش بزرگی از طبقۀ متوسط ترکیه را نمایندگی می‌کند.
نظام پارلمانیِ کثرت‌گرا که از سال 1946 جایگزین نظام تک‌حزبی استوار بر کمالیسم شد، فرصتی برای پا گرفتن احزاب اسلام‌گرا نیز فراهم آورد و راه را برای ورود اسلام سیاسی به عرصۀ سیاستِ ترکیه هموار کرد. بیشتر اسلام‌گرایانِ ترکیه با لائیسیته و کم و بیش با دموکراسی مخالف‌اند و چنان که حاکمیت 25 سالۀ حزب عدالت و توسعه بر شهرداری‌های بزرگ و به طور کلی بر ترکیه نشان داده است، آنان از زمان به قدرت رسیدنشان تاکنون هرچه توانسته‌اند در جهت تضعیف لائیسیته کوشیده‌اند.
بعضی از کارشناسان ترکیه معتقدند که پیشرویِ جریان لائیک در انتخاباتِ ریاست جمهوریِ ژوئن سال گذشته و انتخاباتِ شهرداری‌های امسال نه تنها بیان کنندۀ مقاومتِ طبقۀ متوسطِ مدرنِ شهری در برابر یکه تازیِ اسلام‌گرایان بلکه نشانۀ ارادۀ مصمم آن طبقه برای بازپس گرفتنِ قدرت از اسلام‌گرایان است و می‌گویند اگر در ترکیه چنین اتفاقی بیفتد، بی‌شک بر کشورهای دیگر منطقه نیز اثر خواهد گذاشت.
«حزب خوب» یکی دیگر از احزابِ لائیک تشکیل دهندۀ ائتلاف ملی است. این حزبِ ناسیونالیست در 25 اکتبر 2017 با انشعاب از «حزب حرکت ملی»، متحد کنونیِ «حزب عدالت و توسعه» شکل گرفت و با حزب جمهوری‌خواه خلق و دو حزبِ دیگر جبهۀ واحدی در برابر اسلام‌گرایانِ حاکم تشکیل داد. رهبر آن خانم «مِرال آکشِنِر» است. هنگامی که در رفراندوم قانون اساسی در 16 آوریل 2017، دولت باحچه لی، رهبر «حزب حرکت ملی»، با رجب طَیِب اردوُغان و «حزب عدالت و توسعه» عقد اتحاد بست، بسیاری از اعضا و هوادارانِ آن حزب را نومید کرد. «حزب حرکت ملی» یک حزب راست‌گرایِ افراطی است و متحد شدنش با رجب طَیِب اردوُغان که محافظه‌کاری اسلام‌گراست، نشان داد که رهبری حزب به لائیسیته چندان پایبند نیست.
