اعمال فشار ایران بر کره جنوبی برای آزادسازی سپرده‌های مسدود شده‌اش در این کشور
به گفته عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی، منابع مالی ایران به طور غیرقانونی در بانک‌های کره‌ای مسدود شده و اگر کره‌ای‌ها به تعهداتشان پایبند نباشند، ایران دست به اقدامات قانونی خواهد زد.
بلومبرگ در گزارشی که در این باره منتشر کرده، ضمن گفت‌وگو با همتی رئیس بانک مرکزی ایران از قول وی آورده است که اقدام بانک‌های کره جنوبی، جلوی استفاده ایران از درآمدهایش برای خرید مواد غذایی و داروی یرا گرفته که مشمول تحریم‌های ایالات متحده نمی‌شوند.
به نوشته بلومبرگ، رئیس بانک مرکزی ایران در پاسخی کتبی به پرسش این رسانه، نوشته است: «مشاهده این موضوع منزجر کننده است که بانک‌های کره‌ای به راحتی تعهدات خود را زیر پا می‌گذارند و به توافقات مالی بین‌المللی عمل نکرده و تصمیم گرفته‌اند، وارد بازی سیاست شوند و به طور غیرقانونی و یکجانبه از ایالات متحده پیروی کنند.»
افزایش فشار ایران بر کره جنوبی برای آزادسازی میلیاردها دلار درآمد حاصله از صادرات نفتی با این استدلال است که کره جنوبی در برابر فشار آمریکا تسلیم شده و به صورت غیرقانونی از انتقال این درآمدها به ایران جلوگیری می‌کند.
بدهی 7 میلیاردی کره جنوبی به ایران
گزارش بانک مرکزی در سال 1395 نشان می‌دهد که یک سال پس از لغو تحریم‌ها به دنبال امضای برجام، حدود 9 میلیارد و 900 میلیون دلار از وجوه مسدود شده حاصله از مطالبات نفتی از کشورهای امارات، بریتانیا، هند، چین، ایتالیا و نروژ آزاد و توسط ایران دریافت شده است.
ایران اوایل خردادماه اعلام کرد که پس از دو سال مذاکره، محموله‌ای از صادرات بشردوستانه (کالاهای پزشکی/دارو) به ارزش 500 هزار دلار از کره جنوبی دریافت کرده است.
در همان زمان، وزارت امور خارجه ایران در واکنش به تصمیم کره جنوبی برای ارسال محموله پزشکی به جای بخشی از بدهی واردات نفت از این کشور اعلام کرد، میزان بدهی کره جنوبی به ایران، هفت میلیارد دلار است.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در واکنش به خبر ارسال 500 هزار دلار محموله پزشکی، در اوایل ژوئن جاری در نشستی خبری گفته بود: «حدود دو سال با کره جنوبی مذاکره داشتیم، ولی کره‌ای‌ها در این زمینه به آمریکایی‌ها گوش می‌دهند و برای پرداخت بدهی‌شان منتظر پاسخ مثبت آمریکا بودند.»
بر اساس گزارش های رسانه ای، کره جنوبی در نظر دارد این ماه، یک محموله پزشکی دیگر شامل کیت‌های تست کووید 19 به ارزش دو میلیون دلار به ایران ارسال کند.
این درحالی است که یک مقام وزارت امور خارجه کره جنوبی به بلومبرگ گفته است: «ما در حال رایزنی با آمریکا، ایران و بانک‌هایی هستیم که پول‌های مسدود شده را در اختیار دارند و به دنبال حصول پیشرفت در این زمینه هستیم.» این مقام همچنین در این گفتگوی تلفنی با بلومبرگ گفت: «تاکنون توانسته‌ایم از بخشی از منابع مالی برای گسترش معاملات انسان‌دوستانه با ایران استفاده کنیم.»
ایران اسفند گذشته از شیوع گسترده کرونا در این کشور و وضع محدودیت‌هایی برای مقابله با این بیماری همه‌گیر خبر داد. بلومبرگ می‌نویسد، شوک اقتصادی مقامات ایران را وادار کرد تا برای نخستین بار از سال 1960 از صندوق بین‌المللی پول درخواست کمک کنند.
به نوشته بلومبرگ، رئیس بانک مرکزی ایران، از پاسخ به این پرسش که آیا ایران خبر تازه‌ای مبنی بر درخواست دریافت وام از صندوق بین‌المللی پول دریافت کرده، خودداری کرده و گفته است که ایران بر پیامدهای کرونا فائق می‌شود و حتی انتظار می‌رود این کشور تا پایان سال شاهد رشد اقتصادی ملایمی هم باشد.
همتی نیز طبق روال معمول در تلاش برای عادی جلوه دادن یا دست‌کم، کم اثر توصیف کردن تاثیر تحریم‌های آمریکا در بنیه پولی نظام، به رسانه‌ای داخلی گفته است: «علی رغم افت اندکی که در صادرات غیرنفتی و تبادل ارزی در دو ماه اول شیوع کرونا ایجاد شد، موضوع به تدریج مدیریت شد. روند صادرات غیرنفتی خوب است و پیش بینی می‌شود به حالت اول و حتی بهتر از گذشته باز گردد.».»
ساز و کاری شبیه اینستکس با کره جنوبی
همتی درمصاحبه اش با بلومبرگ گفته است که دو کشور ایران و کره جنوبی در حال کار بر روی یک ساز وکار تجاری ویژه شبیه آنچه که با اتحادیه اروپا منعقد شده، هستند؛ سازوکاری که به ایران اجازه می‌دهد تبادلات انسان‌دوستانه را با استفاده از پول‌های مسدود شده در بانک‌های کره جنوبی انجام دهد.
رئیس بانک مرکزی ایران اما به بلومبرگ گفته، ایالات متحده که دو سال پیش از برجام خارج شد تلاش می‌کند در این طرح کارشکنی کند.
این در حالی است که به گفته کارشناسان، در این سازوکار ایران به‌طور مستقیم به درآمدهایش دسترسی ندارد و تجربه نشان داده که این سازوکار در عمل کارکرد چندانی نداشته و تأثیر این ساز و کار اروپایی به دلیل بیم شرکت‌های اروپایی از گستره مجازات‌های آمریکا، محدود است.
گفتنی است که ترامپ با استراتژی فشار حداکثری علیه ایران در نظر دارد رهبران ایران را وادار به مذاکره دوباره درباره برجام و پایان دادن به حمایت از شبه‌نظامیان در منطقه کند.
«اگر به تعهدات پایبند نباشند، ایران به اقدامات قانونی روی می‌آورد»
به نوشته بلومبرگ، همتی گفته است، اگر بانک‌های کره‌ای به توافقات بین‌المللی خود با ایران پایبند نباشند، ایران این حق را دارد که تحت قوانین بین المللی به اقدامات قانونی دست بزند.
بلومبرگ می‌نویسد که رئیس کل بانک مرکزی ایران، توضیح بیشتری در مورد اقدامات احتمالی ایران در این زمینه نداد.
